Jodium heb je nodig voor een actieve schildklier. Tegenwoordig zie je veel mensen met allerlei vage klachten die kunnen duiden op trage schildklier. Je mag denken aan vermoeidheid, spierkrampen, gewichtstoename zonder aanwijsbare oorzaak e.d. Een trage schildklier kan weer het gevolg zijn van jodiumtekort. Wat is er aan de hand en wat kun je er aan doen?
Jodium, wat is het?
Jodium is een sporenelement wat we nodig hebben om onze schildklier aan de gang te houden. De schildklier is een vlindervorming orgaan in de keel wat de stofwisselingssnelheid van de lichaamscellen reguleert. Omdat ons lichaam zelf geen jodium kan aanmaken, moeten we het binnen zien te krijgen via onze voeding. Ondanks het feit dat onze schildklier jodium kan opslaan als reserve voor tijden van een tekort, is het toch belangrijk om (bijna) dagelijks aan te vullen. We verliezen namelijk dagelijks via de urine of via transpiratie een kleine hoeveelheid jodium. Zeker naarmate we ouder worden, ligt een tekort steeds vaker op de loer en met name voor vrouwen. Zowel een teveel als een tekort kan het lichaam schaden.
Hoeveel hebben we dagelijks nodig?
We hebben dagelijks zo’n 150 mcg nodig, minimaal. Tot maximaal 600 mcg. Hoe komen we aan die hoeveelheid:
- Een gemiddeld (biologisch) eitje (code 0) bevat 60 mcg
- Witvis (o.a. kabeljauw) levert per 100 g vis 110 mcg jodium
- Garnalen bevatten per 100 g ongeveer 50 mcg jodium
Nederlanders kennende…. Dat zijn over het algemeen geen vis eters. Heel veel mensen eten ook niet elke dag 2 eitjes. Om maar te zwijgen van schaal- en schelpdieren regelmatig op het menu. Met andere woorden… je kunt er op wachten dat je een tekort aan jodium opbouwt.
Jodium tekort, de signalen
Omdat de schildklier zelf wat jodium kan opslaan, is er altijd een reservevoorraadje voorhanden voor ‘barre tijden’. Mocht je dan uiteindelijk toch signalen krijgen van een tekort, is dat een teken dat zelfs de reservevoorraad al uitgeput is en zit je waarschijnlijk al járen met een te laag jodium gehalte. Een paar signalen heb ik hierboven al genoemd. Maar er zijn nog meer kenmerken van een dreigend tekort.
- Opgezwollen schildklier (struma)
- Droge schilferige en ruwe huid
- Droge haren en haaruitval
- Vochtophopingen o.a. in de enkels
- Concentratiestoornissen en geheugenverlies
- Vermoeidheid, sloomheid en duizeligheid
- Pafferig gezicht en hangende oogleden
- Lusteloosheid, apathie en depressiviteit
- Je kunt niet helder denken
- Stijfheid van armen en benen
- Vaak spierkramp, spierzwakte en spierpijn
- Maag- en darmklachten
- Problemen bij menstruatiecyclus
- Groeistoornissen bij kinderen
Trage schildklier
Dit is niet altijd het gevolg van een tekort aan jodium. Er zijn tegenwoordig steeds meer vrouwen die nogal wat ballen in de lucht willen/moeten houden. Ze zijn moeder van, vrouw van, oma van, dochter van, zus van, vriendin van, buurvrouw van, collega van enz. enz. Vrouwen zijn multi-taskers en willen met jan en alleman vriendjes zijn, niemand tekort doen en vergeten daarbij heel snel zichzelf. Er dreigt een bijnieruitputting en het lichaam heeft rust nodig. Op dat moment gaat de schildklier EXPRES een tandje langzamer draaien zodat jij vermoeid raakt. Die vermoeidheid is een seintje van je lichaam dat je het even wat rustiger aan moet doen. Maar leer mij de vrouwen kennen, want ja ja… ik ben er zelf óók één en moet hier écht nodig hand in eigen boezem steken. Want wat doen we i.p.v. rust nemen? We gaan massaal aan de koffie of andere stimulerende drankjes of rennen naar de huisarts en krijgen medicatie voor de ‘te trage’ schildklier. En dit terwijl onze schildklier juist exprés langzamer was gaan werken om ons moe te laten voelen en zo te dwingen om rust te nemen. Snap je de dubbelheid hiervan?
Oorzaken van een tekort aan jodium kunnen zijn
- Een tekort aan vis of zeegroenten.
- Te vaak niet gefermenteerde soja op het menu of soja die genetisch gemanipuleerd is; dit kan namelijk de opname van jodium verhinderen.
- Voeding waar te veel toxische stoffen in zitten zoals o.a. kwik, lood en/of fluor. Je lichaam verbruikt grote hoeveelheden jodium om deze gifstoffen kwijt te raken.
- Maagzuur en darmproblemen kunnen de opname van jodium verhinderen.
- Bepaalde medicatie (o.a. ‘onschuldige’ aspirine) kan de uitscheiding van jodium vergroten.
- We krijgen minder jodium binnen omdat de landbouwgronden uitgeput raken. Normaal nemen planten tijdens de groei jodium op uit de bodem. Maar als het er niet meer in zit, kan het ook niet in de plant komen en mis je de jodium die je normaal gesproken binnen zou krijgen door het eten van planten. Alléén biologische groenten die groeien langs de kust, kunnen nog een redelijke hoeveelheid jodium bevatten.
- Als je veel transpireert, kan je jodiumtekort oplopen. Daarom zie je dit vaak bij vrouwen in de overgang omdat je juist dan vaker transpireert en daardoor jodium uitscheidt. Dat zweten tijdens de overgang heeft uiteraard zijn functies (o.a. een oververhit lichaam laten afkoelen) maar kan dus ook nadelen hebben.
Waar zit het in?
- Zeewieren zoals kelp, kombu, wakamé en zeekraal
- Witvis, met name kabeljauw, maar ook tong, zalm, makreel en sardientjes
- Garnalen en andere schaal- en schelpdieren
- Biologische eitjes
- En in mindere mate in:
- Yoghurt , kwark en Mozarella
- Cranberries, bananen, appel, aardbeien en mango
- Kaas
- Kip
- Bonen
- Uien
Is brood ‘broodnodig’?
Heel veel mensen denken trouwens dat ze brood nodig hebben om aan hun dagelijkse jodium intake te komen. Dit verhaal kan ik regelrecht naar het rijk der fabelen verwijzen. Er zit maar een heel klein beetje kunstmatig toegevoegd jodium in het brood. Het zout wat bakkers gebruiken, wordt eerst helemaal geraffineerd waardoor er in het zout geen jodium meer te bekennen is. Daarna wordt er kunstmatig weer wat jodium toegevoegd maar lang niet voldoende om aan die 150 mcg per dag te komen. Je zou dan wel heel veel brood moeten eten en dan nóg… Het is super bewerkt en bovendien zou je tonnetje rond worden omdat je dan weer veel te veel zetmelen binnenkrijgt. Dus is het zaak de jodium via andere bronnen binnen te krijgen. Ik gebruik zelf al zeker 20 jaar een super goede multivitamine waarvan 1 dagdosering precies 150 mcg jodium bevat. Zo heb ik dagelijkse in ieder geval de minimale dosering binnen met nog speelruimte naar boven toe voordat je aan de maximale dosering van 600 mcg zit. Nooit meer een tekort en ook nooit een teveel.
Hoe zou je het vinden om méér goede informatie te ontvangen waarmee je je gezondheid kunt verbeteren? Ik heb een online inspiratie jaarprogramma geschreven ‘365 dagen GEZOND(er) van A tot Z’. In het programma ontvang je recepten, kookvideo’s, wetenswaardigheden, leuke keuken tips, quotes, boerenwijsheden, anekdotes enz. enz. Je kunt ook jezelf aanmelden voor de proefmaand zodat je weet wat het inhoudt. Voor 10 euro ontvang je de eerste 34 mails. Je zit nergens aan vast en daarna kun je jezelf, met korting, aanmelden voor de rest van het programma. Elke dag wakker worden met een tip van Nettie. Aanmelden kan via deze link: https://www.deeetlijn.nl/product/30-dagen-proef-365-dagen-gezonder-van-a-tot-z/
