Vitamine C: een heel bekende vitamine. Belangrijk om je weerstand op peil te houden. Dat weten we wel. Maar kun je er ook teveel van krijgen? Ze zeggen dat je er nierstenen van kunt krijgen. Klopt dat ook werkelijk?
Wat is vitamine C?
Vitamine C is de allerbekendste vitamine. Er wordt, zeker de laatste tijd, veel over geschreven. Het is een in water oplosbare vitamine, die we niet zelf aan kunnen maken. We moeten dit dus via de voeding (en supplementen) binnenkrijgen. We kennen het vooral vanuit citrusfruit: sinaasappels, citroenen, mandarijnen. Toch is er nog wel meer voeding die een hoog gehalte aan vitamine C bevat. Daar kom ik hieronder nog op terug.
Scheurbuik
Eigenlijk is vitamine C toevallig ontdekt toen zeelieden die lang onderweg waren allerlei klachten kregen, zoals bloedend tandvlees, botbreuken, uitvallende tanden. Een Schotse arts ontdekte dat het drinken van citroensap deze klachten verminderde. Zo ontdekte men dat vitamine C een cruciale rol speelt in onze gezondheid. De ziekte waaraan de zeelieden leden, werd scorbutus genoemd. Dit werd verbasterd tot scheurbuik. Vitamine C heeft daarom ascorbinezuur: a-scorbine betekent letterlijk: tegen scheurbuik.
Wat zijn de functies?
- Het houdt mensen optimaal fit en gezond omdat het weerstandsverhogend is.
- Vitamine C bevordert de opname van ijzer. Daarom is het belangrijk om het tegelijk met ijzer te gebruiken.
- Deze vitamine is een zeer sterke anti-oxidant. Onze cellen worden belaagd door vrije radicalen, agressieve, meest schadelijke stoffen die o.a. ontstaan bij de afbraak van voedingsstoffen en door stress. Die vrije radicalen zorgen voor oxidatie. Dit zorgt voor een verstoring van allerlei lichaamsprocessen. Daarom is het van belang om anti-oxidanten binnen te krijgen om de cellen te beschermen. Zeker de hersenen hebben een hoge concentratie anti-oxidanten nodig.
- Het helpt bij de wondgenezing.
- Ook zorgt het voor stevige lichaamscellen.
- Het speelt een rol in de leverontgifting.
- Voor de aanmaak van neurotransmitters (de ‘feel-good-stoffen’) is vitamine C nodig. Dus ook om ons mentaal goed te voelen, is het een belangrijke stof.
- Wat je misschien niet verwacht: vitamine C speelt een belangrijke rol bij een te hoog cholesterol. Verderop in dit blog vind je de uitleg daarvan.
Welke bronnen zijn er?
We vinden Vitamine C in groente en fruit. Vooral citrusfruit bevat er veel van. Daarnaast is rood fruit een mooie bron. Denk daarbij aan aardbeien en frambozen. Rozebottels hebben ook een zeer hoog gehalte aan vitamine C. De acerola kers spant de kroon wat betreft de hoeveelheid. Bij groenten zijn het vooral de kolen die er veel van leveren: rode kool, groene kool, spitskool, bloemkool. Vergeet ook de spruitjes niet! Je zou dan denken: hoe meer groente en fruit, hoe beter. Toch klopt dat niet helemaal. Om voldoende vitamine C binnen te krijgen, zou je elke dag drie grote borden vol groente en fruit moeten eten. Dan krijg je er wel veel van, maar tegelijk krijg je dan ook veel calorieën binnen en vooral: veel suiker. Daarom moeten we dus niet overdrijven met het eten van groente en vooral fruit. Twee stuks fruit per dag en twee porties groente is uiteraard geen probleem.
Hoeveel heb je nodig?
Veel verschillende meningen over de aanbevolen hoeveelheid. Reguliere artsen houden vaak 80 mg per dag aan. Dit lijkt echter veel te weinig te zijn, zeker in tijden van stress. In orthomoleculaire richtlijnen wordt meestal een dosering aangegeven van 1000-2000 mg per dag. Daarbij is 2000 mg wel echt een bovengrens in normale situaties, als onderhoudsdosis. Dit is echter moeilijk te halen uit voeding alleen.
Wat zijn risicogroepen voor een tekort aan deze belangrijke vitamine?
Ieder mens heeft voldoende vitamine C nodig voor o.a. een goede weerstand, gezonde hersenen, hart en bloedvaten. Er zijn een aantal groepen mensen die extra alert moeten zijn op het voorkomen van een tekort. Ik noem er enkele.
1. Rokers: elke sigaret breekt behoorlijke hoeveelheid vitamine C af.
2. Mensen die veel stress hebben. En wie heeft dat niet op dit moment? Ook stress breekt deze waardevolle vitamine af.
3. Mensen die medicijnen gebruiken als antibiotica, anticonceptie, bloedverdunners, maagzuurremmers.
4. Wie een verhoogd cholesterol heeft, heeft ook extra behoefte aan vitamine C.
Wat zijn signalen van een tekort?
Het is belangrijk de eerste signalen op te merken en daarop te reageren. Het zijn vaak klachten die bij verschillende gezondheidsproblemen kunnen passen. Dus wees alert op deze dingen en ga naar een (orthomoleculair) arts of therapeut om mee te laten kijken en je te laten adviseren. Verschijnselen bij een tekort aan vitamine C kunnen zijn:
- Slecht genezende wondjes
- Bloedend tandvlees
- Verminderde weerstand, wat zich bijvoorbeeld uit in een loopneus
- Steeds terugkerende bloedneuzen
- Vertraagde stofwissel
- Botbreuken
- Vermoeidheid
- Blauwe plekken, zwakke bloedvaten
Kun je ook teveel vitamine C binnenkrijgen?
Als je groente en fruit eet., kun je nooit teveel vitamine C binnenkrijgen. Er zitten dan vezels en fytonutriënten erbij. Die zorgen voor een goede opname. Wanneer je teveel zou binnenkrijgen (wat zoals hierboven gezegd, door alleen groente en fruit eigenlijk niet mogelijk is), plas je het teveel uit. Bovendien moet er altijd een overschot van zijn, wat in de urine aantoonbaar is. Vergelijk het maar met de lucht die we uitademen. Die bevat nog steeds zuurstof, al is er wel zuurstof opgenomen. Het zou niet best zijn als de uitgeademde lucht geen zuurstof meer zou bevatten. Zo is het ook met vitamine C. Een (groot) deel wordt opgenomen, en het overschot plassen we uit. Bij het eten van groenten en fruit hoef je je dus totaal geen zorgen te maken over een eventueel teveel. Bij supplementen ligt dit anders. Daarbij kan het wel degelijk problemen opleveren als je teveel binnenkrijgt, omdat dit een geïsoleerde vorm is.
Wat zijn signalen van een teveel?
Een teveel aan vitamine C kan zich uiten door misselijkheid, diarree, braken, maagkrampen, buikkrampen en hoofdpijn. De nieren kunnen een zeer hoge dosis vitamine c niet verwerken. Ze moeten dan te hard werken om overschot kwijt te raken. Het wordt dan afgebroken tot oxalaat. Dit is de bouwstof van nierstenen, waardoor je dus een grotere kans hebt op nierstenen. Wees daarom voorzichtig met supplementen die een geïsoleerde vorm van vitamine C bevatten. Uit groente en fruit kun je nooit te
veel vitamine C binnenkrijgen.
Hebben we een vitamine C supplement nodig?
Als je kijkt wat er aan vitamine C in groente en fruit zit, lijkt dat heel wat. Het gemiddelde gehalte van een halve paprika bijvoorbeeld is 90 mg. Toch is het moeilijk om voldoende binnen te krijgen via onze voeding. Vroeger bevatte voeding veel meer vitamines en mineralen. Inmiddels hebben we te maken met uitputting van de grond, snelle productiemethodes, lange reistijden voor de voeding op ons bord ligt. Dat zijn zomaar enkele redenen waardoor ook het gehalte aan vitamine C achteruitgegaan is. Daarnaast hebben we te maken met spuitmiddelen. Als we dan bijvoorbeeld veel aardbeien eten die bespoten zijn, krijg je wel vitamine C binnen, maar daarbij ook veel verstorende stoffen. Dan zou je dus alles biologisch moeten eten, wat niet altijd haalbaar is.
Zeker in tijden van extra stress, wanneer de vitamine C behoefte extra hoog is, is het om al deze redenen wel aan te bevelen om een supplement te gebruiken. In deze tijd waarin corona ons in de greep houdt, is het van belang om te zorgen dat onze weerstand op peil blijft. Het suppleren van vitamine C, vitamine D en zink kan daarin een grote rol spelen.
Waarop moet je letten als je een supplement koopt?
Er zijn zeer veel verschillende soorten C supplementen te koop. Bij de keuze is het uiterst belangrijk dat het uit plantenstoffen bestaat, waarbij de hele plant gebruikt wordt. Zo blijven dus alle fytonutriënten behouden. Dit is belangrijk, omdat de vitamine dan beter herkend en opgenomen wordt. Bovendien is er dan veel minder kans op oxalaatvorming en daarmee het ontstaan van nierstenen. Neem dus geen geïsoleerde vorm van vitamine C (ascorbinezuur). Een supplement dat aan de genoemde eisen voldoet, is in de webshop te vinden.
Wat is het verband tussen vitamine c en cholesterol?
Als er veel laaggradige ontstekingen zijn, ontstaan scheurtjes in de bloedvatwand. Het lichaam reageert dan met de productie van cholesterol om ‘de brand te blussen’. Cholesterol vormt een beschermlaagje voor de bloedvatwand. Eigenlijk is dat alleen maar ‘pleisters plakken’, want de scheurtjes moeten hersteld worden. Dit gebeurt door collageen. Laat nu vitamine C ook de bouwstof voor collageen zijn! Zo speelt vitamine C dus een rol in de reparatie (en het elastisch houden) van de bloedvatwanden. Om te zorgen dat er uit vitamine C collageen wordt aangemaakt, zijn isoflavonen nodig. Dit is een soort opdrachtgever, boodschapperstof die het lichaam de opdracht geeft om collageen aan te maken uit vitamine C. Deze isoflavonen kunnen we uit soja halen. In het aminozurencomplex dat we bij De EetLijn Methode gebruiken, zitten deze fyto-oestrogenen.
Samengevat
Alle reden om te letten op je vitamine C inname én om klein lijkende, vage klachten in de gaten te houden. Voeding, leefstijl, gerichte supplementen kunnen een enorme ondersteuning geven. De Eetlijn kan je daarbij helpen.
Wil je meer weten over de genoemde producten of over De Eetlijn? Stuur dan een mailtje naar nettie.bom@deetlijn.nl
https://shop.deeetlijn.nl/product/nutrilite-aminozurencomplex-plantaardig-eiwitpoeder/
https://shop.deeetlijn.nl/product/vitamine-c-kauwtablet-110-stuks/
https://shop.deeetlijn.nl/product/vitamine-c-plus-familieverpakking-180-stuks-2/
