Aubergine, je houdt ervan of niet. Toch zijn er heel veel redenen om dit bijzondere product wat vaker op je menu te zetten. Het is een heel gezonde groente met veel mooie eigenschappen maar helaas ook een paar nadelen. In deze blog lees je er alles over.
Wat is aubergine?
De aubergine is een prachtige, donkerpaarse, gladde vruchtgroente, die behoort tot de nachtschadefamilie. Dat is dezelfde familie als waar ook de aardappel, tomaat en paprika deel van uit maken. De plant houdt van warmte en groeit alleen bij hogere temperaturen. De smaak is wat flets, soms wat bitter. Als je ze opensnijdt, zie je hele kleine pitjes zitten. Hoe meer en hoe groter de pitjes, hoe bitterder de aubergine is. Op die bittere smaak kom ik hieronder nog terug. De aubergine is al eeuwen bekend in China en India. In de Middeleeuwen introduceerden de Arabieren deze groente in Spanje. Later maakte ook de rest van Europa er kennis mee.
Welke soorten zijn er?
Er zijn veel verschillende soorten. Lang niet alle soorten zijn in Nederland in de winkels te koop. De bekendste soorten zijn de donkerpaarse, de gestreepte (ook wel graffiti genoemd) en de witte. Deze laatste lijkt op een (heel groot) ei. Daar komt de Engelse benaming ‘egg plant’ (eierplant) vandaan.
Waar moet je op letten als je aubergines koopt?
Als je ze koopt, is het belangrijk dat ze vers zijn. Als je er zachtjes met een vinger op drukt, moet hij terug veren. Let erop dat een aubergine geen rimpeltjes heeft en prachtig glanst. Het kroontje van een verse aubergine is fris groen. Als je erop klopt en het klinkt hol en helder, is hij vers. De pitjes van een verse aubergine zijn heel klein. Hoe groter en donkerder de pitjes zijn, hoe ouder de hij is. In Nederland worden ze in kassen gekweekt. Ook worden ze geïmporteerd uit o.a. Spanje. Qua milieubelasting is het beter om ze uit Spanje te laten komen.
Hoe bewaar je hem?
De aubergine houdt niet van kou. Bewaar hem dus niet in de koelkast! Leg hem liefst op een donkere, koele plek maar niet te koud. Een kelder, als je die hebt, is een ideale plaats om aubergine te bewaren. Hij is dan 5 tot 7 dagen houdbaar.
Wat kun je ermee?
In Nederland worden niet veel aubergines gegeten. Gemiddeld komt hij bij Nederlanders slechts 1x per huishouden per jaar op tafel. Toch is het een heel veelzijdige groente. Je kunt aubergine op dezelfde manieren gebruiken als courgette. De smaak is wel iets fletser dan die van courgette. Omdat de smaak in wezen niet uitgesproken is, kun je aubergine prima combineren met producten met een sterkere smaak, zoals knoflook en ui. Het is ook heerlijk om daarbij nog wat peper en… kaneel te doen! Dit geeft een heel bijzondere, warme smaak.
Ik noem nog een aantal manieren om aubergine te bereiden:
- Je kunt aubergine heel goed stoven, bakken en grillen.
- Het is lekker op de BBQ.
- Gebruik plakken aubergine als lasagne bladen. Als je de vrucht in plakken snijdt, kun je er wat Himalayazout op strooien om zo het vocht eruit te laten trekken. Veeg dan het vocht eraf en verwerk de bladen in je gerecht.
- Aubergine doet het goed in Griekse gerechten, zoals Moussaka.
- Puree van gekookte of in de oven gebakken aubergine is ook heerlijk. Het is dan mooier en lekkerder om de schil eraf te halen na het koken of bakken. Die schil kun je weer in (o.a.) een soep gebruiken.
- Aubergine, gevuld met een kaasmengsel (bv feta) en even gebakken in de oven, is een lekkernij.
- Door de sponsachtige structuur kun je aubergine als vleesvervanger gebruiken. Het heeft echter een heel andere voedingswaarde dan vlees.
- Als je de aubergine dwars doorsnijdt in dikke plakken, kun je er mini pizza’s van maken. Die kun je zowel in de oven als in de koekenpan bereiden: een plak aubergine, daarop een plakje tomaat, en garneren met kaas (mozzarella en/of geraspte kaas).
- Baba ganoush is een lekker ‘smeersel’ van aubergine.
- Aubergine is één van de ingrediënten van het bekende gerecht Ratatouille.
Wat zijn de nadelen van aubergine?
Voordat ik dieper in ga op de gezonde kanten van de aubergine, benoem ik eerst een paar kleine nadelen. Om te beginnen kun je aubergines niet rauw eten. Dit komt door de stof solanine. Dit is een giftige stof die plant zelf aanmaakt om zichzelf te beschermen tegen vraat door insecten en wormen en aantasting door schimmels. Dit kan ook voor mensen schadelijk zijn. Het kan maag-darmklachten en hoofdpijn veroorzaken. Ook kan dit stofje solanine de symptomen van reuma versterken. Soms is aubergine wat bitter. Deze bittere smaak is afkomstig van de pitjes, waar de meeste solanine in zit.
Solanine
Door te koken, bakken of frituren wordt de bittere smaak minder. Als de aubergine erg bitter blijft, kun je hem beter weggooien. Je kunt solanine ook grotendeels onschadelijk maken door de aubergine in plakken te snijden en te bestrooien met zout. Als het een half uurtje getrokken heeft, kun je het vocht eraf deppen met een stukje keukenrol. Vervolgens kun je het verder bereiden. Je raakt dan ook wat gezonde stofjes kwijt, maar dat is ‘voor het goede doel’. Normaal gesproken is bitter beter, maar in dit geval niet! Als je heel veel aubergine eet, kun je last krijgen van misselijkheid, overgeven, buikkramp en diarree. Dit komt echter zelden voor, omdat de meeste solanine bij het bereiden van de aubergine verdwijnt.
Waarom zou je vaker aubergines eten?
Naast deze nadelen, die voor de meeste mensen wel overkomelijk zijn, is aubergine een heel gezonde groente. Er zijn genoeg redenen om vaker aubergines te eten.
- Aubergine vult heel goed en het bevat weinig calorieën.
- Vanwege de vele vezels kan aubergine helpen om diabetes type 2 te helpen voorkomen. Het houdt de bloedsuikerspiegel stabiel. In 100 gram aubergine zit 3 gram vezels.
- Er zitten veel antioxidanten in. Deze beschermen de cellen tegen vrije radicalen (die de lichaamscellen belagen om ze kapot te maken).
- Een heel belangrijke antioxidant in aubergine is nasunine. Dit is een fyto-nutriënt (plantenstof) die bij de anthocyaninen hoort. Deze stof geeft de aubergine de paarse kleur. Nasunine gaat oxidatie van vetten tegen. Dit zorgt voor:
– het jong houden van hersencellen
– het tegengaan (uitstellen en vertragen) van huidveroudering.
– een bijdrage aan een gezond hart en sterke bloedvaten doordat nasunine ijzer aan zich kan binden. Pas er wel mee op als je last hebt van bloedarmoede door ijzergebrek. Af en toe een keer aubergine eten kan geen kwaad, maar eet het dan niet teveel en te vaak. - Ook bevat aubergine veel vitamines en mineralen: o.a. vitamine B12, C en K, mangaan, kalium, koper en magnesium.
- Aubergine draagt bij aan een gezonde darmflora.
- Ook bindweefsel van de huid wordt gestimuleerd door bepaalde stoffen in aubergine. Het houdt de huid soepel en zodoende heb je minder kans op rimpels.
Hopelijk ben je enthousiast geworden over en nieuwsgierig naar de aubergine. Wellicht zet je het nu wel vaker op je menu dan 1 x per jaar? Ook in de EetLijn Methode past aubergine heel goed. Er zijn verschillende recepten met aubergine bij De Eetlijn. Heb je inspiratie nodig? Hieronder zie je een paar titels van recepten e-books van De EetLijn waarin de aubergine, naast andere recepten, ook aan bod komt.
https://shop.deeetlijn.nl/product/verzamelde-eetlijn-weekrecepten-deel-2/
https://shop.deeetlijn.nl/product/verzamelde-eetlijn-weekrecepten-deel-4/
En het bijpassende WeekRecept: aubergine frietjes:
https://www.deeetlijn.nl/wp-content/uploads/2022/06/Aubergine-frietjes.pdf?fbclid=IwAR0AWNqCrGGNvDW8HMjBPGDTegEizyunZl9ZwCWJ9SuGUsuM9VK143cOhX8
Wil je meer lezen over nachtschades? https://www.deeetlijn.nl/nachtschades-ben-je-daar-overgevoelig-voor/
Vind je dit soort informatie interessant en wil je nog meer ontdekken over allerlei voedingsmiddelen van A tot Z? Dan is het online jaarprogramma ‘365 dagen GEZOND(er) van A tot Z’ echt iets voor jou. Een jaar lang elke dag, in hapklare brokjes, veel mooie informatie, inspiratie, kennis, recepten, quotes, boerenwijsheden, video’s enz. enz. De waarde van het programma is € 397,00 en je krijgt het nu aangeboden voor € 127,00. Klik op deze link voor meer informatie: https://shop.deeetlijn.nl/365-dagen-gezonder/
