Bramen zijn typisch zomerfruit, net zoals blauwe bessen en aardbeien. Toch zijn ze minder populair dan andere zomerfruitsoorten ondanks hun heerlijke smaak en positieve eigenschappen voor de gezondheid. , Bijzonder want rijpe bramen zijn zeer sappig en smaken zoet met een klein zuurtje, een hele mooie smaakcombinatie. In dit blogartikel 13 redenen om bramen wat vaker op het menu te zetten.
Wat zijn bramen?
Je kent ze vast wel, die prachtige diep paars gekleurde vruchten die je in de zomer tegenkomt langs akkers of in het bos. De braam is familie van de framboos. Dat zie je al aan het uiterlijk. Het zijn ronde vruchtjes die bestaan uit kleine deelvruchtjes. Anders gezegd: ze bestaan uit 20 tot 50 zaadjes die aan elkaar vast zitten. Bramen vallen onder het ‘rood fruit’, ook al zijn ze soms bijna zwart als ze goed rijp zijn. Ze hebben een zoete, sappige smaak, soms tegen het zure aan. Het seizoen is van juli/augustus tot en met september. In de winkel zijn ze behoorlijk duur. Dat is de reden dat veel mensen ze niet kopen. De grootste bramen zijn de lekkerste. De Grieken, Romeinen en inheemse volken van Amerika zagen ze al als een geneeskrachtige fruitsoort. En dat is het zeker. Daar kom ik hieronder op terug.
Welke soorten zijn er?
Er zijn verschillende soorten bramen. Grofweg zijn er wilde en gecultiveerde.
- De wilde bramen hebben flinke stekels die de plant beschermen. Dat is wel lastig plukken. Je kunt het beste handschoentjes dragen om jezelf tegen de stekels te beschermen.
- Gecultiveerde bramen zijn kruisingen tussen verschillende braamsoorten. Deze zijn vrij van stekels en veel groter dan de wilde variant. Buiten het seizoen komen ze uit andere landen, o.a. Marokko. De braamstruiken die je kunt kopen bij tuincentra is de gecultiveerde soort.
- Je boft als je zelf (of iemand in je omgeving een braamstruik) hebt in je tuin. Als het een heel oude tuin is, kan het zijn dat het om wilde bramen gaat.
Mag je wilde bramen plukken?
In de winkel zijn bramen behoorlijk duur. En in de natuur groeien ze zomaar! De vraag komt dan op: Kunnen we niet gewoon wilde bramen plukken? Het antwoord is: Ja en nee. Bij de wet is het verboden. Het valt onder stroperij. Maar in de praktijk wordt het door de vingers gezien als je voor eigen gebruik plukt. Daarmee bedoel ik een bakje, maximaal zo’n 250 gram, vol. Houd daarbij rekening met de volgende regels:
- Beschadig de struiken of de planten in de omgeving van de braamstruiken niet.
- Pluk dus alleen de vruchtjes en knip geen takken af.
- Ga geen bramen plukken op privé terrein of vraag eerst toestemming.
- Pluk alleen de rijpe exemplaren want na het plukken rijpen ze niet meer na. Bramen hebben in het begin van de groei een groene kleur en via rood worden ze later zwart. Kies dus alleen de diep donkerpaarse.
- Was de bramen goed voordat je ze eet.
Waar let je op als je ze koopt?
Als je bramen plukt of koopt, is het verstandig om op een paar aspecten te letten:
- Kijk of ze rijp en vers zijn.
- Let op of ze intact zijn: niet aangevreten door vogels of insecten en niet beschimmeld.
- Als je ze koopt, kies dan liefst de biologische.
Hoe bewaar je bramen?
Jammer genoeg zijn ze heel kwetsbaar en daardoor niet lang houdbaar. In de koelkast kun je ze ongeveer 3 dagen bewaren. Dat gaat het beste als je ze niet op elkaar legt, maar uitspreidt in één laag. Anders is de kans groot dat ze door de druk zullen beschadigen. Je kunt bramen ook invriezen. Spreid ze dan uit op een vlakke plaat. Als ze bevroren zijn, kun je ze bij elkaar doen. Ze blijven dan los van elkaar liggen en je kunt steeds net zoveel pakken als je nodig hebt.
Hoe kun je ze gebruiken?
Bramen zijn op verschillende manieren te gebruiken. Ik geef je een paar ideeën.
- Eet ze lekker uit het vuistje.
- Je kunt er in een handomdraai heerlijk bramensorbet ijs van maken door bevroren bramen te mixen met de staafmixer, samen met wat Griekse yoghurt of kefir. Voeg eventueel wat citroensap en/of Stevia toe.
- Ze smaken heerlijk door de (EetLijn) yoghurt of havermoutpap.
- Wat bramen door een salade geven het een extra tintje en smaakje.
- Ze zijn lekker door een smoothie. Zorg dan wel dat je ook vetten en vezels toevoegt.
- Sap en jam van bramen zijn klassiekers. Ook lekker samen met frambozen of aardbeien.
- Gebruik ze als ingrediënt voor een taart.
- Beleg je EetLijn boterham met bramen en wat kokos.
- Ze smaken ook lekker bij hartige gerechten.
- Voege ze toe aan zelfgemaakte rabarber voor de smaak en een prachtige dieprode kleur.
Welke voedingsstoffen bevatten ze?
Bramen zitten BOMvol voedingsstoffen:
- Vitamine A, C (heel veel!), E, K, B1, B2, B3, B5, B6, B11, K
- De mineralen calcium, magnesium, kalium, koper, mangaan, ijzer, fosfor.
- Veel vezels (vooral pectine)
- Heel veel antioxidanten, o.a. anthocyanen
Wat kunnen ze betekenen voor je gezondheid?
Hoewel de lijst van voedingsstoffen niet heel lang is, kunnen bramen een krachtige werking hebben voor onze gezondheid. Dit is vooral te danken aan de grote hoeveelheid vitamine C en de anthocyanen. Dat is de stof die de ze die prachtige diep paarse kleur geven. Ik noem de belangrijkste bijdragen die bramen kunnen leveren aan onze gezondheid.
- Positieve werking op het immuunsysteem door vitamine C en mangaan.
- Ze kunnen helpen beschermen tegen diabetes type 2.
- Bramen kunnen helpen beschermen tegen vrije radicalen. Ze hebben een hoge ORAC waarde (Oxygen Radiance Absorbing Capacity), en daardoor kunnen ze helpen te beschermen tegen kanker.
- Bramen helpen de cholesterolwaarden in balans te houden en de bloeddruk te reguleren.
- Ze kunnen helpen tegen obstipatie door de vele vezels en de verdere darmwerking ondersteunen. De vezels zijn een voedingsbron voor het microbioom.
- Deze heerlijke vruchtjes passen prima in een gezond eetpatroon en kunnen daarin helpen om een gezond gewicht te bereiken en te houden.
- Ze kunnen helpen om een gezonde, sterke huid te krijgen en te houden. Dit komt door de vitamine C en polyfenolen (een andere groep antioxidanten).
- Ook voor ons brein kunnen ze ondersteuning bieden. Er zijn aanwijzingen dat ze kunnen helpen om geheugenverlies door ouderdoom te vertragen.
- Door de vitamine K kunnen bramen helpen om de botdichtheid te verbeteren, en zodoende de botten gezond en sterk houden.
- Mangaan in bramen kan helpen om vitamines en mineralen beter op te nemen.
- Bramen kunnen een bijdrage leveren wanneer je bloedarmoede hebt: er zit ijzer in én vitamine C. Dit helpt om non-haem ijzer (plantaardige vorm) beter op te nemen.
- Ook kunnen bramen helpen om de tanden gezond te houden. Ook kunnen ze helpen tegen slechte adem, tandplak en tandvleesontstekingen.
- Van braambladeren kun je thee maken. Het is mild van smaak en is licht fruitig. Sommige mensen ervaren het als een heel klein beetje bitter. Traditioneel wordt deze kruidenthee gebruikt om pijnlijk tandvlees en keelpijn te verzachten, evenals zweren in de mond. Het kan ook gebruikt worden bij een ontsteking van het maagdarmkanaal.
Hebben ze ook nadelen?
Bramen hebben nauwelijks nadelen. Of het zou moeten zijn dat je de stekels bij het plukken een nadeel vindt! Heel zelden komt een allergie voor bramen voor. Soms is er een kruisreactie bij een allergie voor berkenpollen. De symptomen zijn dan tintelingen in je gezicht, zwelling in en om de mond, jeuk en roodheid in en om de mond, loopneus en heel soms ernstige vochtophopingen. Maar gelukkig komt dat allemaal dus maar zeer zelden voor.
Bramen passen prima in De Eetlijn: ze bevatten weinig suiker en wél veel vezels. Een echte aanrader als je van fruit houdt. Geniet ervan als ze in het seizoen zijn!
