Ken jij ze, die edamameboontjes? Misschien denk je meteen aan sushi. Maar het kan ook zijn dat je er nog niet eerder van gehoord hebt. In dit blog kun je lezen wat edamame zijn en wat je ermee kunt doen. Natuurlijk besteed ik ook aandacht aan de gezondheidsaspecten van edamame.
Wat is edamame?
Ze zijn niet voor iedereen bekend, die edamameboontjes. Je kunt ook de naam jonge sojabonen tegenkomen. Die naam geeft meteen aan wat edamame is. Het is een populaire peulvrucht, die nog steeds aan bekendheid wint. Dat komt waarschijnlijk vooral door de sushibars. De boontjes zitten meestal nog in de peul en zijn nog groen. Dit in tegenstelling tot gewone sojabonen, die lichtbruin of beige zijn. De peulen worden geoogst voordat ze hard worden. Edamame zijn oorspronkelijk afkomstig uit Azië. Eda betekent in het Japans tak en mame zijn boontjes. Edamame zijn dus letterlijk ‘boontjes aan een tak’. De peulen zelf zijn niet eetbaar. In elke peul zitten ongeveer 4 groene, eetbare boontjes, die wat lijken op doperwtjes of sperziebonen. Ze smaken wat nootachtig en zijn minder melig dan andere peulvruchten. Tegenwoordig worden ze veel gekweekt in de VS. De verse variant is vaak afkomstig uit Mozambique.
In welke vormen kun je ze kopen?
Edamame is in verschillende vormen te koop:
1. In toko’s kun je soms de verse boontjes kopen.
2. Supermarkten verkopen vaak diepgevroren edamame. Op het etiket zie je ook wel ‘frozen soy beans’ staan.
3. Soms zie je blikjes met edamame.
4. Geblancheerde sojaboontjes in een plastic bakje.
Hoe kun je edamame het beste bewaren?
Verse edamame kun je het beste in de koelkast bewaren. De peulen blijven dan een paar dagen vers. Als je ze eenmaal gekookt hebt, kun je ze nog twee dagen gebruiken. De diepgevroren boontjes blijven wel een paar maanden goed, en de boontjes in blik nog veel langer.
Waar let je op als je het koopt?
Als je edamame koopt, kun je het beste de biologische kopen. Dit heeft verschillende redenen. Allereerst vanwege milieu aspecten en daarnaast omdat niet biologische soja vaak GMO is.
Welke voedingsstoffen zitten erin?
Edamame zijn, net als andere sojabonen, rijk aan voedingsstoffen:
– Ze bevatten veel eiwitten, en het is een compleet eiwit: het bevat alle essentiële aminozuren die het lichaam niet zelf kan maken.
– Vitamine A, B1, B2, B3, B6, B11 C, K
– Vezels
– Mineralen kalium, magnesium, calcium, fosfor, ijzer
– Antioxidanten
Wat is het verschil tussen edamame en andere sojabonen?
Sojabonen en edamame zijn grotendeels gelijk als het gaat om voedingsstoffen. Wel bevatten edamame aanzienlijk meer vitamine K en foliumzuur dan rijpe sojabonen. Daarnaast zijn edamame veel makkelijker in gebruik dan ‘gewone’ sojabonen. Die moeten eerst nog verwerkt worden tot tofu, tempeh of andere producten en zijn niet echt smakelijk om gekookt te eten. Dit kan juist wel met edamame.
Hoe kun je ze gebruiken?
Het bekendste gebruik van edamame is wellicht in sushi. Er zijn echter nog veel meer mogelijkheden. Ik noem er enkele:
1. Als bijgerecht of snack: Laat de peul om de boontjes heen zitten en ontdooi ze niet. Kook of stoom de bevroren edamame een paar minuten in gezouten water. Laat ze vervolgens schrikken onder de koude kraan, laat ze uitlekken en dep ze eventueel droog met wat keukenpapier. Strooi er naar smaak wat zeezout en/of peper overheen. Als je ze gaat eten, duw je de boontjes met je vinger uit de peul.
2. In een salade. Kook of stoom ze dan eerst.
3. Smoor edamame in wat olie en eet ze als groente.
4. In roerbakgerechten smaken edamame prima en ze zorgen voor een fris groen tintje in je gerecht.
5. Ook in soepen kunnen edamame extra voedingswaarde en smaak geven.
6. Maak er een puree van, samen met wat kaas.
7. Een spread of hummus met edamame en avocado.
8. Edamame smaken prima in combinatie met knoflook.
9. Gebruik edamame als basis voor een pizzabodem.
Welke nadelen heeft edamame?
Soja is niet onomstreden als het gaat om de gezondheid ervan. In dit blog kun je meer over soja lezen lezen: https://www.deeetlijn.nl/tofu-en-tempeh-sojaproducten-lekker-gezond-en-veelzijdig-mits-je-het-met-mate-gebruikt-alle-voors-en-tegens-op-een-rij/ De genoemde nadelen gelden ook voor edamame.
Ik noem nog even de belangrijkste punten.
– Edamame is niet gefermenteerde soja, en daarmee minder gezond dan bijvoorbeeld tempeh.
– Ze bevatten lectines (antinutriënten), die o.a. darmklachten kunnen veroorzaken. Door de boontjes minstens 5 minuten te koken of te stomen kunnen deze wel grotendeels onschadelijk gemaakt worden.
– Niet biologische soja kan GMO zijn.
– Omdat edamame niet gefermenteerd zijn, bevat het nog trypsineremmers. Hierdoor kunnen de eiwitten niet goed worden afgebroken. Het hoge gehalte aan eiwitten is daardoor minder bruikbaar voor ons lichaam.
– Mensen met schildklierproblemen kunnen beter geen soja gebruiken, omdat het de werking van medicatie kan belemmeren.
Welke positieve eigenschappen hebben ze?
Evenals andere sojaproducten kunnen edamame ook positieve effecten hebben voor onze gezondheid. In het genoemde blog kun je er uitgebreid over lezen. Ook nu benoem ik de belangrijkste aspecten:
1. De antioxidanten en vezels kunnen een rol spelen in het reguleren van cholesterol.
2. Edamame helpen de bloedsuikerspiegel in balans te houden.
3. Ze bevatten fyto-oestrogenen (isoflavonen) die het risico op borstkanker kunnen helpen verlagen.
4. De fyto-oestrogenen kunnen bij een aantal vrouwen klachten tijdens de overgang helpen verlichten, met name opvliegers, stemmingswisselingen en zweten.
5. Net als andere soja kunnen edamame helpen om het risico op prostaatkanker te verlagen.
6. Ze kunnen ook het risico op osteoporose helpen verlagen, vooral na de menopauze.
Edamame: wel of niet gebruiken?
Al met al denk ik dat edamame niet supergezond zijn, maar zeker ook niet ongezond. Je hebt ze niet nódig in een gezond eetpatroon. Ook niet bij de Eetlijn Methode. Maar ze vormen wel een lekkere afwisseling in je menu. Mijn advies is wel om ze met mate te gebruiken, omdat het een niet gefermenteerde vorm van soja is. Kies bij voorkeur voor de biologische variant. Dan zijn ze in ieder geval niet GMO. Geniet er dan rustig van. Je eet per slot van rekening geen pond per keer. Ook in de Eetlijn gebruiken we af en toe edamame. Je ziet dan ook dat er per recept per persoon nooit meer dan 100 gram edamame zit. Als je het af en toe op je menu zet, is er niets aan de hand. Het zijn lekkere en veelzijdige boontjes die nét even een andere touch kunnen geven aan sommige gerechten.
Wil je meer weten over de Eetlijn Methode? Stuur dan een mailtje naar nettie.bom@deeetlijn.nl Ik zoek dan een coach bij jou in de buurt.