Gordelroos, zona, koortslip, krentenbaard, herpes… het heeft allemaal met elkaar te maken. Het kan ontzettend pijnlijk zijn en het kan voor nare fel rode huiduitslag zorgen. En wat een jeuk kun je ervan hebben!!! Mensen die ooit gordelroos gehad hebben, weten dat het echt geen pretje is. In dit blog vertel ik je meer over gordelroos en geef ik je 8 tips om het te voorkomen en/of dragelijk te maken.
Wat is gordelroos?
Gordelroos wordt veroorzaakt door een virus, nl. herpes zoster of varicella zoster. Dit is hetzelfde virus als het virus dat waterpokken en de welbekende koortslip veroorzaakt. Er zijn verschillende herpesvirussen die wel veel op elkaar lijken, maar net iets andere ziektebeelden kunnen veroorzaken.
Wat zijn de symptomen en klachten bij gordelroos?
Het virus veroorzaakt ontstekingen van bepaalde zenuwen. Dit geeft een doffe, brandende, stekende pijn. Soms staan in eerste instantie jeuk, tintelingen of een overgevoelige huid op de voorgrond. Er is dan nog niets te zien. Ook andere vage klachten, zoals vermoeidheid, hoofdpijn of algehele malaise kunnen de eerste symptomen zijn. Later ontstaat er koorts die gepaard gaat met een ziek, grieperig gevoel. Vervolgens komt er na een aantal dagen een rode uitslag. Die rode huiduitslag kan wel enkele weken duren. De huiduitslag verandert in met vocht gevulde blaasjes. Daarna drogen de blaasjes in en ontstaan er (vaak jeukende) korstjes. Soms is er alleen jeuk en verschijnen er geen blaasjes of vlekjes.
Waar komt gordelroos voor?
De huiduitslag komt meestal op de buik en taille aan één kant van het lichaam voor en lijkt op een gordel. Daar komt de naam gordelroos vandaan. Het kan ook in het gezicht of dichtbij het oor voorkomen. In die gevallen is het belangrijk om meteen de huisarts te raadplegen omdat het dan het gezichtsvermogen en het gehoor kan aantasten door ontstekingen in het oog of oor. De arts zal dan antivirale middelen voorschrijven of indien nodig acuut verwijzen naar een specialist. In het begin is gordelroos soms moeilijk te herkennen als het om de genoemde algemene symptomen gaat, die ook heel goed bij andere aandoeningen kunnen passen. Na een doorgemaakte gordelroosinfectie kan de pijn nog heel lang blijven bestaan.
Wat zijn de oorzaken van gordelroos?
Er lijkt een erfelijke component bij gordelroos te zijn maar het is niet helemaal duidelijk hoe dit zit. Van belang is te weten dat je meer kans hebt op gordelroos als je waterpokken hebt gehad. Het virus blijft namelijk latent aanwezig in de zenuwknopen van het ruggenmerg en kan weer opvlammen in de vorm van gordelroos. Dit gebeurt vooral als je immuunsysteem verzwakt is. Verder kun je besmet raken door een andere persoon als je in contact komt met het vocht uit de blaasjes.
Wie lopen er meer risico op gordelroos?
Er zijn een aantal groepen mensen die een groter risico hebben op het krijgen van gordelroos:
- Als je als kind waterpokken hebt gehad, is de kans groot dat je op latere leeftijd op enig moment gordelroos krijgt, omdat het, zoals ik al schreef, om hetzelfde virus gaat (varicella zoster). Als je bedenkt dat 95% van de bevolking ooit waterpokken heeft gehad, is het wel duidelijk dat veel mensen ooit ook gordelroos zullen krijgen.
- Naarmate we ouder worden, neemt de weerstand vaak af door o.a. slechter slapen en meer stress. Dit vergroot de kans dat het virus kan toeslaan.
- Mensen die een slechtere weerstand hebben door bijvoorbeeld ziekte of chemokuren lopen meer risico op gordelroos.
- Na je 60e levensjaar is de kans groter dat je met gordelroos te maken krijgt: 1 op de 4 mensen wordt erdoor getroffen. Bij mensen boven de 85 jaar is dat zelfs 1 op 2. Dit heeft te maken met een verminderde weerstand.
- Hoewel het doormaken van de infectie de weerstand activeert en daardoor de kans op herhaling klein is, komt het wel voor dat je opnieuw gordelroos krijgt. Als het niet duidelijk is waardoor je vaker last krijgt van gordelroos, kan onderzoek naar die achterliggende oorzaak van belang zijn.
- Het komt in de zomer meer voor dan in de winter.
- Gordelroos kan gevaarlijk zijn voor baby’s, kleine kinderen en ouderen. Blijf dus uit de buurt van kinderen als je gordelroos hebt!
- Omgekeerd is het ook goed om als ‘oudere’ ervoor te zorgen dat je niet in de buurt van kinderen met waterpokken komt, omdat je daardoor heel eenvoudig gordelroos kunt krijgen.
Wanneer is gordelroos besmettelijk?
Je kunt besmet raken door een ander die gordelroos heeft. Zolang er vocht in de blaasjes zit (en natuurlijk als die open gaan), is gordelroos besmettelijk. Daarna niet meer.
Wat kun je eraan doen om het dragelijk te maken?
Meestal geneest gordelroos spontaan. Er zijn wel een aantal dingen die je kunt doen om het dragelijk te maken, want een gordelroosinfectie is echt geen pretje!
- De pijn kan heel intens en vermoeiend zijn. Je kunt eventueel paracetamol proberen, al is ook dit absoluut geen onschuldige pijnstiller! Als de pijn ondragelijk is, kun je overleggen met de huisarts voor andere pijnstillers. Helaas kom je dan al snel bij zware medicatie met alle bijwerkingen en gevolgen van dien. Je kunt beter geen middelen als ibuprofen, diclofenac of naproxen gebruiken omdat die én vaak niet helpen tegen dit soort pijn én het risico op het ontstaan van o.a. huidontstekingen.
- Raak de blaasjes zo min mogelijk aan en zorg voor een goede (hand)hygiëne.
- Je kunt wel douchen en in bad. Lauw water kan soms wat verlichting geven.
- Blaasjes afdekken met wondgaas.
- Voorkom krabben als je jeuk hebt omdat dit nare littekens kan geven.
- Zalf zoals zinkzalf kan helpen tegen de jeuk. Ook mentholpoeder of -lotion werkt verkoelend.
- Ook met voeding kun je het verloop beïnvloeden: zorg dat het virus niet teveel gevoed wordt. Het herpesvirus gedijt op het aminozuur arginine en gaat dood van het aminozuur lysine. Pas dus even op met voeding waar veel arginine in zit zoals ui en knoflook. Als de infectie weer over is, eet dat dan juist wel om o.a. je weerstand te verhogen. Want zoals je weet, zijn dit knettergezonde producten. In broccoli, prei, vlees en feta zit veel lysine. Zet dat dus wat vaker op je menu als je gordelroos hebt!
- Er zijn tegenwoordig verschillende vaccinaties mogelijk als preventie tegen gordelroos. Die worden nog niet algemeen toegepast maar vooral bij mensen met een verminderde weerstand. Dit is een optie die je kunt bespreken met je huisarts. Natuurlijk moet je zelf de afweging maken of je een vaccinatie zou willen.
Welke supplementen kun je gebruiken?
In dit blog heb ik een paar keer de rol van een goede weerstand genoemd in verband met het voorkomen van gordelroos. Het is dus van groot belang om je weerstand op peil te houden. Daarvoor kun je, naast voeding en leefstijl, ook supplementen inzetten. Denk daarbij aan:
- Zink
- Vitamine C
- Vitamine D
- Methionine
- Lysine
Gordelroos is en blijft een nare kwaal. Wat is het dan fijn om toch zelf iets te kunnen doen in het helpen voorkomen ervan door het ondersteunen van je weerstand. De EetLijn Methode is bij uitstek gericht op een sterke weerstand door middel van voeding en leefstijl. Wil je daar meer over weten? Stuur dan een mailtje naar nettie.bom@deeetlijn.nl
Heb je belangstelling voor een zinksupplement? https://shop.deeetlijn.nl/product/zink-sticks/
Ook kun je in de webshop het Aminozuren Complex van De EetLijn vinden, waar veel lysine in zit en tevens methionine. Je kunt het ook bestellen bij je eigen EetLijnCoach of je kunt mailen naar nettie.bom@deeetlijn.nl voor een verkooppunt bij jou in de buurt.
