Hummus, een heerlijk smeersel met veel gebruiksmogelijkheden. Het heeft een gezond imago, maar klopt dat wel? Of is het toch niet zo gezond als je dacht? Hier wat feiten op een rijtje. Met heerlijke, GEZONDE(re) ideeën om te variëren.
Hummus, wat is het eigenlijk?
Hummus is een lekker smeersel op basis van kikkererwten, tahin, knoflook en olijfolie. Meer zit er eigenlijk niet in. Het smaakt lekker op een EetLijn-Boterham, maar je kunt er ook een bleekselderijstengel mee vullen, wortels erin dippen of op een flatbread smeren. Ook smaakt het verrukkelijk bij een salade.
Hoe spreek je het uit?
Er zijn veel verschillende manieren om het uit te spreken. Goemoes, huumus, hummus, hommos, choemoes… Oorspronkelijk komt hummus uit de Libanese keuken. Daar wordt het Choemoes genoemd.
Kun je het beter kant en klaar kopen of zelf maken?
Je kunt hummus kant en klaar kopen. In de supermarkt vind je bakjes met drie vakjes: gele, roze en groene hummus. Dat lijkt handig en lekker. Je denkt dat het gezond is, want hummus heeft een goed imago. Maar als je naar de ingrediënten kijkt, schrik je. Om verschillende redenen:
- De gewone, niet biologische variant bevat vaak veel suiker.
- Daarnaast wordt vaak goedkope olie gebruikt: zonnebloemolie. Dit is een ontstekingsbevorderende olie. Als er olijfolie gebruikt wordt, is het vaak olijfolie van slechte kwaliteit. Bij de originele hummus drijft de olie erbovenop. Als het zonnebloemolie is of olijfolie van een slechte kwaliteit, krijg je op die manier aardig wat ongezond vet binnen.
- Vaak zit er ook e-621 in. Dat is een smaakversterker die ervoor zorgt dat je ‘stop-knopje’ op non-actief komt te staan waardoor je niet meer kunt stoppen met eten. Je hongergevoel wordt erdoor aangewakkerd. Deze stof zit helaas in heel veel voedingsmiddelen, o.a. chips. De voedingsmiddelindustrie maakt daar vaak misbruik van. Zij zijn gebaat bij zo groot mogelijke omzet. Maar voeding moet, en kán, erop gericht zijn om ons lichaam te voeden en sterker te maken.
- Ook zitten er in hummus vaak conserveringsmiddelen om het langer houdbaar te maken. Veel gebruikte conserveringsmiddelen zijn kaliumsorbaat (e-202) en sulfiet (e-220). Dit zijn stoffen die een negatieve werking in ons lichaam kunnen hebben.
- Dan zitten er vaak ook nog synthetische kleurstoffen in hummus. Als je er echt een kleurtje aan wilt, zijn ze ook te maken op natuurlijke basis. Gebruik pompoen voor oranje, bloemkool voor een wat geliger kleur. Broccoli zorgt voor een groene kleur en bieten maken het rozerood.
- Tot slot: helaas zit er in hummus vaak onnoemlijk veel zout, en dan ook nog een fout zout. Uiteraard zal dit per merk verschillen, maar het is zeker een aandachtspunt.
Kortom: klant en klaar gekochte hummus is niet zo gezond als je denkt. Het is eenvoudig zelf te maken. Dan weet je wat erin zit. Je kunt het makkelijk een paar dagen bewaren in de koelkast. Of vries het in om het wat langer te bewaren.
Waarom is hummus zo gezond?
Hoewel de hummus uit de supermarkt dus niet zo gezond is als het lijkt, is het op zich wel een heel gezond product. Dan moet je het wel zelf maken! Het geheim van de gezondheidswaarde zit vooral in de tahin. Dat is sesampasta die je eenvoudig zelf kunt maken van sesamzaadjes, gepeld of ongepeld. Dit rooster je even in een droge koekenpan. Vervolgens vermaal je het samen met wat goede olijfolie totdat het een smeuïge pasta is. Hummus bevat veel gezondheidsbevorderende eigenschappen vanwege de tahin en de andere ingrediënten. Ik noem enkele van deze eigenschappen.
- Sesamzaad bevat veel vitamines en mineralen.
- Er zit veel calcium in en mangaan, koper, magnesium, fosfor, zink, ijzer en selenium.
- Tahin is rijk aan B-vitamines: B1, B2, B3, B6 en B11 (foliumzuur). Deze zijn van belang voor allerlei processen in het lichaam en werken ook anti-stress. Dat is geen overbodige luxe in deze tijd.
- Sesamzaadjes zijn zeer vezelrijk. Ze zijn goed voor je darmen en ze helpen je bloedsuikerspiegel stabiel te blijven. Daarmee is tahin zeer geschikt voor mensen met diabetes type 1 en 2.
- Verder zit er knoflook in hummus. Als er één ding gezond is, is het wel knoflook!
- Een belangrijk ingrediënt van hummus is een goede olijfolie. Het is belangrijk dat de olijfolie een laag oliezuurgehalte heeft. Daarom kies ik voor olijfolie van olijven die stuk voor stuk met de hand geplukt zijn. Dat maakt de olie veel minder ontstekingsbevorderend.
Wat zijn de voordelen van kikkererwten?
Natuurlijk bevat de originele hummus ook kikkererwten. Maar zijn die nu gezond of ongezond? In ieder geval bevatten ze veel vezels en eiwitten. Dat zijn de gezonde kanten van kikkererwten. Er is echter meer over te zeggen.
Wat zijn de nadelen van kikkererwten?
Kikkererwten zijn zeker niet ongezond. Maar er zit ook een andere kant aan. Peulvruchten bevatten in het algemeen veel antinutriënten. Dat zijn stoffen die de opname van vitamines en mineralen belemmeren. Hierbij gaat het om de zgn. lectines en saponinen (‘zeepstoffen’). Die laatste kun je duidelijk zien als je gedroogde kikkererwten kookt. Er komt dan een schuimlaag op te staan. Als je dat schuim eraf schept, raak je in ieder geval een deel van de antinutriënten kwijt.
Zetmeel
Kikkererwten zijn niet EetLijnProof vanwege het hoge zetmeelgehalte. Daardoor bevatten ze teveel koolhydraten voor fase 1 van De EetLijn Methode. In fase 2 kun je ze gerust af en toe eten. Je kunt ze gedroogd kopen, 24 uur laten weken en dan koken. Je kunt ook gekookte kikkererwten in een pot kopen. Let er dan wel op dat er niet teveel zout aan toegevoegd is, én dat er geen conserveringsmiddelen in zitten. Het vocht uit de pot kun je met een mixer opkloppen en gebruiken als eiwitschuim. Je kunt er bijvoorbeeld meringues mee maken.
Welke alternatieven zijn er voor hummus van kikkererwten?
Gelukkig kunnen we ook zonder kikkererwten genieten van de heerlijke smaak en gezondheidsvoordelen van hummus. Strikt genomen zal het dan geen hummus meer mogen heten. Maar het zo belangrijke en gezonde ingrediënt, tahin, gebruiken we natuurlijk wel. Het recept is bijna hetzelfde. Ook de smaak is bijna identiek. Je kunt kikkererwten vervangen door bijvoorbeeld geroosterde bloemkool. Als je biologische bloemkool gebruikt, kan het zijn dat het licht bitter smaakt.
Bitter is beter
Van oorsprong is bloemkool bitter, zeker ook de stronk. Een niet-biologische bloemkool is veel minder bitter. Dit komt omdat die bitterstoffen eruit zijn gekweekt. Echter, die bitterstoffen zijn juist zo gezond voor ons lichaam om de ontgifting te ondersteunen. Als je dit niet lekker vindt, kun je een niet biologische bloemkool gebruiken. Ook kun je andere groenten gebruiken om hummus te maken. Denk eens aan broccoli, pompoen, wortel of pastinaak (in fase 2). Je kunt er heerlijk mee variëren. Zelf gemaakte hummus is dus veel gezonder, veel goedkoper en minstens net zo lekker. Geniet ervan – zonder schuldgevoel!
Wil je meer weten over De EetLijn Methode? Stuur dan een mailtje naar nettie.bom@deeetlijn.nl of neem een kijkje op www.deeetlijn.nl.
Wil je sesamzaad kopen om meteen aan de slag te gaan? Dat kan in De EetLijn Webshop:
https://shop.deeetlijn.nl/product/sesamzaad-250-g/
Wil je weten waarom bloemkool zo gezond is? Klik hier!
