Pijnboompitten, klopt het dat je daar ziek van kunt worden of is dat een storm in een glas water en zijn ze juist gezond? En waar let je op als je ze koopt en wat kun je ermee? Wat zijn de voor- en nadelen? In dit blog ontdek je alle ins en outs van deze bijzondere lekkernij.
Wat zijn pijnboompitten?
Pijnboompitten zijn de zaden van de pijnboom. Dit is een dennensoort met grote kegels. De pitten komen uit die kegels (de dennenappels) als je ze schudt. De pitten hebben een harde schil. Deze schil moet eraf voordat je de pitten kunt eten. Dit kan handmatig of machinaal gebeuren. In de winkel zijn voornamelijk de geschilde pijnboompitten te koop. De meeste komen uit Syberië, Turkije, Pakistan en China.
Welke soorten zijn er?
Niet alle pijnboompitten zijn hetzelfde. Er schijnen wel meer dan 25 soorten te zijn. De regio waar de pijnbomen groeien heeft invloed op het uiterlijk en de verhouding van voedingsstoffen die ze bevatten. Aan de vorm kun je zien waar de pijnboompitten vandaan komen. De langwerpige, smalle exemplaren komen uit Italië en Rusland (of soms de VS) en de korte, ronde of meer ovale pijnboompitten zijn afkomstig uit China. Waarom dit onderscheid van belang kan zijn, lees je verderop in dit blog.
Hoe kun je ze het beste bewaren?
Om te voorkomen dat de pijnboompitten hun smaak en stevigheid verliezen, kun je ze het beste bewaren op een koele, droge plek. Een afgesloten, glazen potje helpt daarbij. Ook oxideren ze snel. Koel, droog en afgesloten bewaren helpt om dit proces te vertragen. Bewaar ze ongeroosterd. Vlak voor het gebruik kun je ze dan roosteren. Na het roosteren zijn ze nog ongeveer 2 dagen houdbaar.
Hoe kun je ze roosteren?
Hoewel je pijnboompitten ook rauw kunt eten, krijgen ze door kort roosteren veel meer smaak. Dat kun je doen in een droge koekenpan maar bij deze methode verbanden ze wel vrij snel. Ook loop je de kans dat de ene kant al bijna aangebrand is en de andere kant nog nauwelijks geroosterd is. Zelf gebruik ik de airfryer om ze op een handige manier te roosteren. 6 minuten op 120 -150 graden is voldoende om prachtig gelijkmatig geroosterde, knapperige pitjes te krijgen.
Wat kun je met pijnboompitten doen in je voeding?
Pijnboompitten zijn op vele manieren te gebruiken. Ik geef een paar ideeën.
- Het meest bekende gerecht met deze prachtige en lekkere witte pitjes is wellicht carpaccio: dun gesneden plakjes rundvlees, bestrooid met stukjes geschaafde pecorino (of parmezaanse kaas) en pijnboompitten.
- Ze smaken heerlijk over een salade.
- Ze vormen één van de basisingrediënten van de originele pesto.
- Je kunt er een heerlijke tapenade mee maken. Het smaakt lekker als je de helft pijnboompitten en de helft zonnebloempitten neemt.
- Door smoothies kun je prima wat pijnboompitjes verwerken. Hoewel ik geen voorstander ben van smoothies in het algemeen, kunnen ze wel gezond zijn. Als je er maar voor zorgt dat je erop kunt kauwen. De pijnboompitten kun je er dan ook overheen strooien.
- Ze smaken heerlijk met geroerbakte spinazie en wat knoflook.
- Een handje pijnboompitten over de soep zorgt voor extra kauwen én extra smaak.
- Je kunt je ontbijtpap net even een extraatje geven als je het bestrooit met wat pijnboompitten.
- Als je ze heel lang maalt, krijg je een soort pasta die je kunt gebruiken als smeersel op een EetLijn Boterham of boekweitwafel.
Waarom zijn pijnboompitten zo duur?
Het is je misschien wel eens opgevallen dat pijnboompitten, zeker in vergelijking met andere zaden en zelfs noten behoorlijk aan de prijs zijn. Daar zijn verschillende redenen voor. Pijnbomen groeien heel langzaam. Pas na 25 jaar kan er geoogst worden. De eerste oogsten zijn nog geen top oogsten. Daar is nog meer geduld voor nodig. Bovendien zitten de zaden verscholen in de kegels. Om de harde kegels open te breken, worden ze in de zon gedroogd. Ook dit kost weer tijd. Vervolgens kunnen de zaden uit de kegels gehaald worden. Daarna moeten ze gepeld worden. Vroeger gebeurde dit allemaal handmatig. Tegenwoordig zijn hier wel machines voor. Al met al blijft het wel een arbeidsintensief proces.
Welke voedingsstoffen zitten erin?
Pijnboompitten zijn heel gezonde pitjes. Ik noem de belangrijkste eigenschappen.
- Ze bevatten veel eiwitten.
- Er zitten veel vezels in.
- Ze zijn rijk aan onverzadigde vetten.
- Wat betreft mineralen zit er calcium in, evenals fosfor, magnesium, mangaan, ijzer, koper en zink.
- In pijnboompitten zit veel vitamine E en verder ook wat vitamine K, B1, B3, B5 en B11.
Wat kunnen pijnboompitten betekenen voor je gezondheid?
Door de voedingsstoffen die pijnboompitten bevatten, kunnen ze ook bijzondere effecten hebben voor je gezondheid. Zoals ik wel vaker zeg: dit geldt uiteraard alleen als ze onderdeel uitmaken van een gezond voedings- en leefpatroon.
- Hoe vreemd het ook klinkt (omdat pijnboompitten veel vet bevatten), kunnen ze bijdragen aan gewichtsverlies: het eten ervan stimuleert de aanmaak van het hormoon cholecystokinine. Dit hormoon remt de eetlust zodat je minder honger hebt en dus minder eet. Bovendien zorgt het vetzuur pinoleenzuur uit pijnboompitten ervoor dat de voeding minder snel in het darmkanaal wordt opgenomen. Dat zorgt ook voor langere verzadiging.
- Pijnboompitten kunnen bijdragen aan het stabiel houden van de bloedsuikerspiegel door de vezels en gezonde vetten. Ook hierdoor heb je langer een verzadigd gevoel.
- Omdat er ook omega 3 vetzuren (en verschillende B-vitamines) in zitten, zijn ze goed voor de hersenen. Zo kunnen ze helpen om cognitieve achteruitgang te vertragen.
- Pijnboompitten zijn goed voor hart en bloedvaten vanwege de stof pinoleenzuur. Dit is een meervoudig onverzadigd vetzuur dat helpt om het LDL cholesterol naar beneden te brengen.
- Door de stof luteïne kunnen ze helpen om maculadegeneratie tegen te gaan.
- Ze zijn rijk aan het aminozuur lysine. Dit speelt een belangrijke rol bij de bestrijding van het herpes-virus (o.a. bij een koortslip).
- Ook kunnen ze helpen om het verouderingsproces te vertragen door de vele antioxidanten (o.a. vitamine E en luteïne).
Welke schaduwkanten hebben pijnboompitten?
Het zijn ontegenzeggelijk gezonde pitjes. Dat neemt niet weg dat er ook een paar nadelen aan zitten. Ook is een waarschuwing op zijn plaats.
- Als je een notenallergie hebt, eet dan geen pijnboompitten! Ze kunnen dan leiden tot een anafylactische shock: een acuut optredende overgevoeligheidsreactie die ernstige vormen aan kan nemen. Hoewel het niet vaak voorkomt, kun je dit ook krijgen als je geen notenallergie hebt.
- Bij het eten van een bepaalde soort pijnboompitten, de Pinus Armandii, kun je last krijgen van het zgn. Pijnboompitten Syndroom (Pine Nuts Syndrom, PNS). Hierbij krijg je na ongeveer 2 dagen een bittere, metaalachtige smaak in je mond. Het gaat vanzelf weer over na enkele dagen of weken. Het is niet schadelijk, maar wel heel vervelend. De soort pijnboompitten die hiervoor zorgt, komt alleen uit China. Als je het weet, kun je ze herkennen. Ze zijn wat ovaler, kleiner en grijzer dan andere soorten. Niet alle pijnboompitten uit China zijn van dit soort maar om er zeker van te zijn dat je geen ‘verkeerde’ pijnboompitten eet, kun je ze beter uit Europa kopen.
- Zoals ik al noemde: ze zijn niet goedkoop. Uiteraard is dit relatief, en kun je ervoor kiezen om er af en toe van te genieten.
- Ze bederven snel.
- Hoewel de vetzuren die erin zitten, gezonde vetzuren zijn, is het wel belangrijk om er niet teveel van te eten als je af wilt vallen. Alles met mate!
De nadelen van pijnboompitten wegen zeker niet op tegen de voordelen. Ze passen dan ook prima in de EetLijn Methode vanwege alle gezondheidsbevorderende eigenschappen. Geniet dus gerust af en toe van de heerlijke smaak van pijnboompitjes en doe je gezondheid er een plezier mee!
Heb je belangstelling voor pijnboompitten uit Europa? https://shop.deeetlijn.nl/product/pijnboompitten/