Pinda’s eten… ken je dat. Een grote krant op tafel met een grote berg erop. En dan met z’n allen eromheen en lekker doppen en knabbelen? Veel mensen zijn er dól op. Maar zijn ze nu gezond of ongezond en waardoor komt dat dan? Moeten ze dan gebrand of ongebrand zijn en hoeveel kun je ervan eten? Daarover is wel een en ander te vertellen.
Wat zijn pinda’s?
Pinda’s worden ook wel aardnoten of olienoten genoemd. Het zijn eigenlijk geen noten zoals andere noten: de pinda is een peulvrucht. Noten groeien aan bomen. Pinda’s groeien aan een struik met stengels die verder groeien in de grond. Daar worden ze gevormd in een peul met zaden: de pinda’s. Ze zijn iets minder vet dan noten maar voor peulvruchten bevatten ze veel vetten. In vergelijking met noten bevatten ze wél weer meer koolhydraten.
Welke positieve eigenschappen hebben ze?
Pinda’s zijn goedkoper dan noten. De vetten die erin zitten, zijn onverzadigde vetten. Gezond dus, zou je zeggen. Er zitten verschillende kanten aan maar het is niet helemaal overtuigend positief ondanks dat ze een aantal gezonde stoffen bevatten:
- Vitamine E (een krachtige anti-oxidant) en B3
- Er zit aardig wat ijzer, selenium, zink en kalium in.
- Je vindt er zelfs een kleine hoeveelheid co-enzym Q 10 in. Dit is een essentiële stof die het lichaam normaal gesproken zelf aanmaakt, om energie in de cellen te brengen. Als je statines gebruikt tegen een verhoogd cholesterol kan het lichaam zelf geen Q10 meer aanmaken en is het belangrijk er goed op te letten dat je extra binnen krijgt. De hoeveelheid die er in pinda’s zit, is echter zeer gering en in dat geval is extra Q10 slikken in de vorm van een supplement noodzakelijk. Je vindt een Q10 supplement in webshop. https://shop.deeetlijn.nl/product/q10/.
- Ook zit er omega 9 in de zgn. olienoot. Dit kan helpen het cholesterol naar beneden te krijgen.
- Ze bevatten veel vezels, wat goed is voor de darmwerking. Je bloedsuikerspiegel blijft zo stabiel. Pinda’s kunnen daarom interessant zijn voor diabeten.
- In pinda’s zitten grote hoeveelheden mineralen, o.a. magnesium, mangaan en fosfor.
- Ook belangrijke antioxidanten als resveratrol en genesteïne zijn te vinden in pinda’s, met name in het vliesje.
- Een stof die werkt tegen kanker is beta sitosterol, dat ook in pinda’s zit.
Welke nadelen zitten eraan?
Moeten we dan meteen maar naar de winkel rennen om pinda’s in te slaan? Zo is het zeker niet want ze hebben ook een aantal belangrijke nadelen en minder gezonde eigenschappen. Die vormen de reden dat pinda’s geen onderdeel vormen van Fase 1 van De EetLijn Methode.
- Eet ze niet rauw: er zitten lectines in, anti-nutriënten, die de opname van vitamines en mineralen in het lichaam verhinderen. Agglutinine, ook een lectine, kan zorgen voor bloedklontering. Als je bloedverdunners gebruikt of extra risico hebt op trombose, kun je pinda’s beter laten staan.
- Vaak worden pinda’s zonder het vlies gegeten, terwijl daar nu juist de gezonde stoffen in zitten.
- Pinda’s worden vaak gebrand in plantaardige olie, vaak zonnebloemolie. Dit is een ontstekingsbevorderende olie vanwege de omega 6. Bovendien worden ze vaak gebrand in ranzig, oud vet wat het nog schadelijker maakt.
- Als ze gebrand worden, komt er acrylamide vrij. Dit is een (bewezen) kankerverwekkende stof.
- Een pinda-allergie komt veel meer voor dan een notenallergie. Je kunt dat zomaar opbouwen.
- Er is verstikkingsgevaar bij kleine kinderen als ze pinda’s eten. Er is een regel die zegt dat kinderen ze veilig kunnen eten als ze met hun rechterhand achterlangs hun hoofd hun linkeroor aan kunnen raken. Dan zijn ze volgroeid genoeg. Maar altijd blijft het oppassen!
- Pinda’s bevatten relatief veel omega 6, een ontstekingsbevorderend vet. Af en toe kan dit geen kwaad. Maar bij De EetLijn richten we ons vooral op omega 3; daarom passen olienootjes daar niet in.
- De goitrogenen, ook anti-nutriënten, die erin zitten, kunnen de schildklier vertragen, zeker als je ze rauw eet.
- Oxalaten uit pinda’s kunnen nierstenen veroorzaken.
Pindakaas
Pindakaas is (meestal) iets heel anders dan gemalen pinda’s. Als je op het etiket kijkt, zie je als ingrediënten niet alleen pinda’s staan, maar vaak ook veel geharde vetten, suiker en soms conserveringsmiddelen. Dat alles maakt pindakaas tot een erg ongezond product. Je kunt wel zelf pindakaas maken door biologische, gebrande pinda’s in de dop te kopen, te pellen en met vlies te malen. Voeg er dan wat Himalayazout en evt. een heel klein beetje Stevia aan toe. Je kunt makkelijk zelf een alternatief maken door paranoten tot paranotenkaas te malen. Ook tahini, dat gemaakt is van pure sesamzaden, is een prima alternatief. Dat is ook heerlijk op een boekweitcracker of boekweit nacho’s. Als je toch graag pindakaas kant en klaar wilt kopen, neem dan liefst biologische en let erop dat er geen suikers in zitten, conserveringsmiddelen en/of geharde vetten.
Pinda’s: wel of niet?
Uiteraard is dat aan jezelf. Af en toe een beetje moet echt kunnen. Ze passen dan wel niet in fase 1 van De EetLijn Methode maar in fase 2 kan het wel, zij het met mate. Als je ze dan wilt eten, kies dan voor gebrande, biologische pinda’s in de dop en eet ze vooral mét het vliesje. Ook al ben ik er zelf niet laaiend enthousiast over, het gaat er niet om wat je af en toe eet maar om wat je elke dag eet. Met andere woorden: als je verder puur, onbewerkt en gezond eet, kan af en toe een handje pinda’s echt geen kwaad.
Echte noten
Persoonlijk kies ik toch liever voor ‘echte’ noten; amandelen, bijvoorbeeld. Die zijn wel wat duurder maar die zijn toch echt gezonder en niet verzurend. Er zijn zoveel alternatieven voor pinda’s. Amandelen kun je ook roosteren in een droge koekenpan (evt. met wat Culieet). Dat geeft een andere smaak en bite. Maar…als je echt een liefhebber bent en tóch voor pinda’s kiest, geniet er dan ook van!
Wil je meer weten over het De EetLijn Methode? Kijk alvast Stuur dan een mailtje naar nettie.bom@deeetlijn.nl
Gerelateerde blogs:
https://www.deeetlijn.nl/noten-vet-lekker-of-te-vet/
https://www.deeetlijn.nl/paranoten-harde-krakers-uit-zuid-amerika/