Q10, hoe weet je of je een tekort hebt en hoe los je dat op?

Co-enzym Q10, heb jij er wel eens van gehoord? Het is niet zo’n bekende stof, maar wel heel erg belangrijk voor allerlei processen in ons lichaam. In dit blog kun je meer lezen over wat Q10 is, waarvoor het dient én hoe je er genoeg van binnen krijgt.

Wat is Co-enzym Q10?

Co-enzym Q10 is een vetoplosbare stof. Co-enzym Q10 (verder Q10 genoemd) komt van nature voor in het lichaam. De officiële naam is ubichinon 10. Dit is de geoxideerde vorm van het actieve ubiquinol. De omzetting vindt in het lichaam plaats. Naarmate we ouder worden, krijgt het lichaam meer moeite om ubiquinon om te zetten naar ubiquinol. Het meeste Q10 zit  in het hart, de lever, de nieren en de alvleesklier: de plaatsen waar het meeste energie nodig is. Deze stof is betrokken bij  heel veel stofwisselingsprocessen in het hele lichaam. Het lichaam van een volwassene bevat ongeveer 1 gram Q10.

Wat doet Q10?

Q10 is een co-enzym: het helpt enzymen om hun taak uit te voeren. Het gaat daarbij om heel veel belangrijke processen in de cellen. Ik noem een aantal van de functies:

1. Het is een antioxidant die het lichaam beschermt tegen oxidatieve stress.
2. Q10 speelt een belangrijke rol bij de productie van energie in de cellen. Het helpt de mitochondriën (de energiefabriekjes in de cellen) om energie te maken. Dit verklaart waarom het mogelijk kan helpen bij (chronische) vermoeidheid.
3. Ook kan het een positieve werking hebben voor hart en bloedvaten:
   – Voor de cholesterolbalans
   – Verlagen van schadelijke stoffen van de vetafbraak
   – Verhoging van vitamine C en E (antioxidanten)
   – Versterking van de hartspier. Zo kan het een onderdeel zijn van de behandeling bij hartfalen.
4. Het kan helpen om de doorbloeding te bevorderen, wat gunstig is voor mensen met diabetes type 2.
5. Q10 kan helpen om de vruchtbaarheid te bevorderen als er sprake is van afname van de kwaliteit en kwantiteit van eicellen en sperma door de leeftijd of oxidatieve schade.
6. Het reguleert de bloedsuikerspiegel
7. Omdat Q10 kan helpen om huidveroudering tegen te gaan, zit het in veel huidverzorgingsproducten.
8. Statines zorgen voor een verlaging van Q10. Daarom kan het nuttig zijn om extra Q10 te gebruiken als je ervoor kiest om statines te (blijven) gebruiken. Vaak kan met voeding en leefstijl met de Eetlijn Methode een ongezonde cholesterolbalans verbeterd worden.
9. Ook kan Q10 helpen om hoofdpijn, specifiek ook migraine, te verminderen. De aanvallen kunnen minder frequent en minder hevig zijn.
10. Het kan helpen tegen cognitieve veroudering. Want juist de hersenen zijn gevoelig voor oxidatieve stress. Zodoende kan Q10 mogelijk een rol spelen in de bescherming tegen neurodegeneratieve aandoeningen als Alzheimer en Parkinson. Ook kan het in het beginstadium de achteruitgang van de hersenen vertragen.
11. Sommige onderzoeken laten zien dat Q10 de groei van bepaalde kankercellen zou kunnen blokkeren. Er is ook aangetoond dat mensen met kanker minder Q10 hebben. Hier moet nog meer onderzoek naar gedaan worden.
12. Het lijkt de longen te kunnen beschermen bij COPD en astma. Ook dit heeft te maken met  oxidatieve schade.

Hoe komt het lichaam aan Q10?

Er zijn verschillende manieren waarop ons lichaam voldoende Q10 tot zijn beschikking heeft.

• Het lichaam kan het zelf maken in de lever. Daarvoor zijn wel bepaalde aminozuren (o.a. tyrosine), vitamines en mineralen (B2, B3, B5, B6, B11, B12, vitamine C)
• Via de voeding. Het zit o.a in vette vis, noten, sojabonen, orgaanvlees, eieren, avocado, rauwe melk en groene groenten. Overigens is het wel belangrijk te weten dat Q10 verloren gaat bij bakken. Stomen en koken kan wel. De hoeveelheden zijn echter klein.
• Supplementen. Hierop ga ik verderop in dit blog in.

Hoeveel Q10 heb je nodig?

Vaak zie je een aanbevolen hoeveelheid van Q10 van 100-400 mg per dag. Want er zijn situaties die vragen om meer Q10. Via de voeding krijgen we ongeveer 3-5 mg per dag binnen. Dat is dus maar heel weinig. De aanbevolen hoeveelheid is uiteraard afhankelijk van de persoonlijke behoefte.

Wanneer heb je extra Q10 nodig?

Ik noemde al dat het lichaam naarmate we ouder worden minder goed in staat is om Q10 aan te maken en om te zetten. Dat is dan ook één van de redenen waarom je dan meer moet letten op de hoeveelheid Q10 die je (extra) neemt. Maar er is meer:

• Bij ziekte. Ziek zijn kost ontzettend veel energie. Vaak is er ook sprake van oxidatieve schade. Zeker bij problemen met de vitale organen, zoals het hart, heeft het lichaam meer Q10 nodig. In het hart neemt de hoeveelheid Q10 het snelst af. Andere situaties noemde ik al: diabetes type 2, neurodegeneratieve aandoeningen, hart- en vaatproblemen, migraine en vermoeidheid.
• Het gebruik van medicatie, zeker statines die veel mensen voorgeschreven krijgen (én gebruiken) bij een verkeerde cholesterol balans. Die situatie leidt nl.  tot een afname van Q10. Het is dan zeker aanbevelenswaardig om extra Q10 in de vorm van een supplement te gebruiken.
• Stress en spanning
• Roken
• Overgewicht
• Intensief sporten

Waar moet je op letten als je Q10 als supplement koopt?

Het is voor veel mensen dus, zeker boven de 40 – 50 jaar, verstandig om Q10 als supplement te gebruiken. Bij de keuze is het wel goed om een aantal dingen te weten. Q10 komt in verschillende vormen voor. Ubiquinol is een wateroplosbare stof, en ubiquinon is vetoplosbaar. Ubiquinol is daardoor makkelijker opneembaar. Bovendien hoeft dit dus niet eerst omgezet te worden voordat het opgenomen kan worden. Ook blijft het, door de langere halfwaardetijd, langer werkzaam. Zodoende is er minder nodig voor hetzelfde effect. Echter, het is technisch nogal ingewikkeld en tot voor kort zelfs onmogelijk om ubiquinol in suppletie te verwerken: bij de productie oxideert het.

natuuridentiek Q10

Het is een Japans bedrijf gelukkig toch gelukt om door middel van fermentatie dit voor elkaar te krijgen. Het resultaat is een natuuridentiek Q10. Daarop is patent aangevraagd. Als je suppletie met het keurmerk KANEKA hebt, heb je waarschijnlijk het allerbeste supplement Q10 te pakken. Uiteraard kun je ook kiezen voor een supplement met ubiquinon, maar dat heeft dus wel de genoemde nadelen. Deze supplementen kunnen een poeder bevatten of op oliebasis (softgels) zijn. Let echter altijd op de kwaliteit! Wat betreft de dosering is het goed om je te laten informeren door een orthomoleculair therapeut. Die kan helpen om te beslissen welke dosering voor jou, in jouw situatie, aan te bevelen is. Doorgaans werkt dit supplement het beste als je het bij een maaltijd inneemt.

Wanneer moet je voorzichtig zijn met een supplement Q10?

De meest mensen verdragen Q10 heel goed, ook in hoge dosering. Zoals gezegd is het wel verstandig om de voorschriften van een therapeut te volgen. In sommige situaties is het belangrijk om voorzichtig te zijn:

• Als je medicijnen gebruikt, zoals bloedverdunners (warfarine) en kankermedicatie, is het verstandig om dit met de arts te bespreken omdat er een wisselwerking bestaat. Ditzelfde geldt voor sommige bloeddrukverlagende medicijnen.
• Er is nog weinig bekend over gebruik tijdens zwangerschap en borstvoeding. Dan kun je het dus ook beter niet gebruiken.

Is Q10 suppletie de heilige graal?

Als je de lijst van functies van co-enzym Q10 bekijkt, lijkt het wel alsof het overal goed voor is. Het heeft ook inderdaad veel potentie om het lichaam te beschermen én het lijkt ook te werken bij bepaalde aandoeningen. Toch is het absoluut niet zo dat je gezond zult blijven als je maar een hoge dosis Q10 in een supplement gebruikt. Zoals ik wel vaker zeg: voeding en leefstijl staan op de eerste plaats, omdat dit de basis is voor de gezondheid van ons lichaam. De EetLijn Methode voorziet in een gezond voedingspatroon en gezonde leefstijl. Suppletie kan, zoals het woord al zegt, aanvullen en ondersteunen. Bij een gezond voedingspatroon en leefstijl heeft het naar mijn idee wel degelijk zin om (extra) Q10 te gebruiken, zeker als je 40+ bent en in de genoemde situaties.

Wil je meer weten over de EetLijn Methode? Stuur dan een mailtje naar nettie.bom@deeetlijn.nl Ik zoek dan een coach bij jou in de buurt.

Heb je belangstelling voor Q10? https://shop.deeetlijn.nl/product/co-enzym-q10-60-vegetarische-capsules/