Verslavingen, eigen schuld dikke bult?

 Deze blog heeft geen makkelijk thema. Want een verslaving is afschuwelijk. En ik kan het weten want ik ben 30 jaar min of meer verslaafd geweest. Vanaf mijn 15^e tot mijn 45^ste was ik ten prooi aan eetverslaving waarvan een aantal jaren zelfs met boulimia. Ik kan je verzekeren dat dat geen gemakkelijke tijd was. Ik weet dat een eetverslaving niet te vergelijken is met een drugsverslaving of een échte alcoholverslaving maar ik weet wel dat je van elke verslaving ongelukkig wordt. Daarom deze blog waarin ik vanuit mijn ervaring vertel over verslavingen.

Verslavingen: is het een ziekte?

Ik denk dat verslaving wel een ‘ziekte’ is want mijn verslaving heeft me 30 jaar in zijn greep gehouden. Ik vond mezelf te dik toen ik 15 was en begon te lijnen. Maar lijnen leidt, zoals de meest mensen wel weten, tot afvallen en aankomen met rente. Door te lijnen word je vaak dikker. Uiteindelijk kreeg ik eetbuien die ik afwisselde met vasten (en soms zelfs overgeven) uit angst om aan te komen. Boulimia dus. Ik vind dat nog steeds niet makkelijk om te vertellen want er zijn veel mensen die dit niet van mij weten. Maar als ik iets wil vertellen over verslavingen, dan moet ik ook eerlijk durven zijn.

Onbegrip

Er is veel onbegrip voor mensen met een verslaving. ‘Je moet maar wat sterker zijn.’ Of ‘eigen schuld, dikke bult’, zijn uitspraken die je regelmatig hoort. Daardoor ga je je schamen en doe je dingen stiekem. Snel iets uit de koelkast eten als je denkt dat niemand het ziet bijvoorbeeld. Eigenlijk wordt een verslaafde steeds eenzamer. Over verslaafden wordt vaak heel hard geoordeeld. En zeker als ze al die tijd ook nog een masker op hebben dat suggereert dat het allemaal fantástisch gaat!

Verslavingen, heb je die zelf in de hand?

Soms wel. Ik dronk zo’n 18 jaar geleden bijvoorbeeld eigenlijk ook te veel wijntjes. Niet dat ik ’s ochtends al naar de fles greep, maar ik zat wel elke dag aan de wijn en dacht ook dat ik zonder mijn glaasje niet kon slapen. Toen ik in het jaar 2002 gezonder ben gaan leven, heb ik de wijn voor het grootste deel laten staan. Maar van lieverlee sloop het er weer in. Dit jaar heb ik meegedaan aan Dry-januari. Dit is een landelijk initiatief waarin je wordt uitgedaagd om de hele maand januari geen alcohol te drinken. Na die maand nam ik af en toe weer een glaasje en merkte dat het weer steeds meer werd. Toen heb ik besloten om dan maar helemaal te stoppen met alcohol. Ik ben cold-turkey afgekickt en heb sindsdien geen druppel meer gedronken. Alcohol is nu geen issue meer. En weet je? Ik slaap een stuk lekkerder!

Welke soorten verslavingen zijn er?

Tijdens mijn onderzoek voor deze blog kwam ik een heleboel verslavingen tegen. Je kunt ze grofweg indelen in twee categorieën: Middelen en gewoontes.

Middelen zijn bijvoorbeeld:

• Roken
• Medicijnen
• Drugs
• Alcohol

Gewoontes zijn bijvoorbeeld:

• Gamen
• Gokken
• Shoppen

Maar de verslavingen die ik niet tegenkwam waren eetverslaving en suikerverslaving. Raar eigenlijk, want het is heel erg lastig om van je suikerverslaving af te komen omdat je suiker haast niet kunt ontlopen. Het zit bijna overal in verstopt. Terwijl je drugs niet in de supermarkt kunt kopen. En zie maar eens van je eetverslaving af te komen. Je kunt toch niet zomaar stoppen met eten…

Hoe word je verslaafd?

Vaak word je verslaafd vanuit een emotioneel gat wat je op een verkeerde manier wilt opvullen. Mijn moeder overleed toen ik 12 jaar was en ik kon dat niet goed verwerken. Ik ben gaan emotie-eten om de leegte niet te hoeven voelen. In het begin voelde het alsof eten mijn vriend was maar het bleek 30 jaar lang mijn vijand te zijn.

Wanneer ben je verslaafd?

Als je ergens niet af kunt blijven, ben je dan meteen verslaafd? Nee, dat is niet zo want dát gaat nog wel 10 stappen verder. Er zijn 4 kenmerken van verslaving:

1. Als je psychisch echt niet meer zonder kan.
2. Of als je steeds meer nodig hebt om hetzelfde effect te bereiken.
3. Als je ontwenningsverschijnselen hebt wanneer je afkickt, zoals zweten, trillen en in paniek raken.
4. Wanneer je meer dan de helft van de dag (in je hoofd) bezig bent met jouw verslaving.

Hoe ben ik gestopt?

Ik kende elke dieet maar niets hielp. Totdat ik een voedingsprogramma tegenkwam waar het in eerste instantie niet ging om het afvallen. Het was een andere manier van eten. Dit was een keerpunt voor mij. Dit programma heb ik doorontwikkeld tot wat het nu is: De EetLijn. Het bestaat uit twee fases. In de eerste fase zorg je dat je lichaam gereinigd wordt en leer je anders te eten. De tweede fase biedt de 80-20 regel en zorgt ervoor dat je jouw nieuwe levensstijl je hele leven lang vol kunt houden. Dat klinkt wel een beetje als afkicken en misschien is het dat ook wel. Je doet het ook niet alleen. Je hebt de hulp van een coach bij jou in de buurt en een grote groep EetLijners met wie je ervaringen kunt delen.

Zoek hulp

Een verslaving is een groot risico. Je wordt bijna altijd eenzaam, het kan leiden tot agressie en je kunt er ziek van worden. Een eetverslaving bijvoorbeeld is heel slecht voor je hart, lever en je bloedvaten. Probeer de leegte die je ervaart op te vullen met andere dingen dan je verslaving. Ga wandelen, lees een boek, onderneem iets met vrienden of familie, praat over je problemen en zoek hulp. Maar wees niet te streng voor jezelf. Houd de 80-20 regeling in de gaten. Als je voor 80% van je verslaving af bent, mag je jezelf ook wel eens een verzetje gunnen mits je daarmee niet het risico loopt om weer terug te vallen in je oude patroon.

Een rotdag

Gisteren had ik een rotdag zoals iedereen die wel eens heeft. Een K.U.T. dag noem ik dat ook wel. Dat is een afkorting van Kwalitatief Uiterst Teleurstellend. Op zo’n moment vallen ex-verslaafden vaak terug in hun oude gewoontes. Vroeger troostte ik mezelf dan met chocola. Daar krijg je heel even een goed geval van door de aanmaak van dopamine. Maar de vreugde is meestal van korte duur want je krijgt altijd de rekening gepresenteerd; door de verslavende werking van suiker kun je vervolgens weer niet stoppen en je wordt er dood- en doodmoe van. Daarom heb ik meestal geen chocola in huis.

Bestand tegen chocola

Maar in deze tijd krijg je vaak lekkere dingen cadeau, zoals bonbons. Toch kon ik gisteren, tijdens mijn rotdag, van die bonbons afblijven. Ik pakte mijn EetLijn boek met schema’s over wat je op een dag mag eten en daar stond geen chocola bij. ‘Houd je daar dan ook aan’, was mijn gedachte, en het werkte! Dat betekent dat ik nu eindelijk vrij ben. En dat is ook een heel bijzonder gevoel. Dat gun ik iedereen die met een eetverslaving te maken heeft.

De EetLijn

Als coach krijg ik regelmatig cliënten in mijn praktijk die kampen met een eetverslaving; boulimia of anorexia. Mijn voedingsprogramma biedt de structuur waar eetverslaafden vaak veel baat bij hebben. Ik denk dat het ook helpt dat ik zelf een eetverslaving heb gehad. Ik begrijp beter hoe moeilijk de weg soms is. Maar met hulp van de mensen om je heen kan het lukken om uit de greep van je verslaving te komen.