Als je gezonder wilt leven dan is het logisch om te stoppen met suiker. Maar omdat suiker zo lekker is (en ook heel erg verslavend), proberen de meeste mensen eerst de suiker te vervangen door zoetstof. Maar is zoetstof wel beter en gezonder dan suiker? In deze blog wil ik je antwoord geven op die belangrijke vraag. Ik kan je nu alvast verklappen dat je uiteindelijk tot de conclusie zult komen dat sommige zoetstoffen nóg gevaarlijker kunnen zijn dan suiker.
Ziek door suikerverslaving
In mijn vorige blog over suikerverslaving heb ik uitgelegd dat we van suiker een goed gevoel krijgen. Het zorgt er namelijk voor dat er dopamine wordt aangemaakt in ons lichaam. We noemen dopamine ook wel het gelukshormoon. Helaas duurt dit gevoel altijd maar even. Om het weer te ervaren moeten we opnieuw van dat zoete goedje eten. Maar net zoals te veel lijm niet meer lijmt, zo zal te veel suiker niet meer zoeten. Om dezelfde smaaksensatie te krijgen moet je nóg meer suiker eten. Zo krijg raak je suikerverslaafd én maak je je lichaam ziek. Door veel suiker te eten kun je een hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten en diabetes type 2 ontwikkelen.
Langzaam is beter dan snel
Er zijn suikers die wel goed zijn, dat zijn de langzame suikers. We kunnen ze goed verteren en zetten ze langzaam om in energie voor met name de spieren en hersenen. Deze suikers komen van nature voor in bijvoorbeeld groente, yoghurt, noten en vezels. Het is suiker die niet zoet smaakt en het veroorzaakt geen pieken en dalen in je bloedsuikerspiegel. Gezond dus!
Snelle suikers zitten overal in.
Snelle suikers komen supersnel in je bloed terecht zodat je een enorme piek in je bloedsuikerspiegel krijgt. Om die suikerpiek naar beneden te krijgen, gaat het lichaam insuline aanmaken en vervolgens kom je met een bloedsuikerdip. Er zitten helemaal geen gezonde eigenschappen in snelle suikers. Ze zijn alleen maar lekker en verslavend. Daarom worden ze werkelijk aan alles toegevoegd. Dat is te begrijpen voor snoep en koekjes, maar er zit ook veel suiker in soepen, sauzen, zakjes en pakjes. De fabrikant voegt dit toe om ons veel te laten eten, en dus kopen, van zijn product.
Verstopte suiker
Het woord suiker kom je meestal niet tegen in de lijst met ingrediënten. Maar dat betekent niet dat er geen suiker in zit. Het heet alleen anders. Je moet je realiseren dat suiker wel 50 of 60 verschillende schuilnamen heeft. De meest gebruikte suikervervanger (want lekker goedkoop te produceren) is High Fructose Corn Syrup, ofwel HFCS. Suikervervangers zijn slecht voor je. Er zit geen voedingswaarde in en je lichaam kan ze heel snel omzetten in vet. Een andere, heel bekende suikervervanger is fructose. Die zit heel veel in fruit. Is fructose ook slecht? Niet als je hem eet als hele vrucht omdat er dan vezels bij zitten, je moet kauwen en in je mond de spijsvertering al begint. Maar als je een glas appelsap drinkt, wat bomvol zit met fructose en wat je met een paar slokken achterover kiepert, dan wordt de fructose in de lever meteen omgezet in vet in plaats van energie. Als je wilt afvallen zal je niet te veel fruit moeten eten en al helemaal geen sapjes moeten drinken. Dus laat de appelsap maar helemaal staan, want die zit zo bomvol fructose dat je lever er niet blij van wordt.
Insulineresistentie door zoetstof
Zoetstoffen zijn in veel gevallen gevaarlijker dan suiker. Dat komt omdat ze insulineresistentie kunnen veroorzaken. Ik zal je uitleggen hoe dat zit. Daarvoor moet je eerst weten hoe de alvleesklier werkt. Je alvleesklier is een orgaan waar je zuinig op moet zijn. Hij zorgt voor de aanmaak van insuline op het moment dat er een zoetprikkel naar je hersenen gaat. En insuline is de sleutel die voedingsstoffen in je cellen toelaat. Als je alvleesklier goed werkt, dan heb je een goede toevoer van insuline die de bloedsuikerspiegel goed kan reguleren.
Laat jij je bedriegen?
Stel je voor dat je vrijdagavond lekker op de bank zit te genieten. Dan gaat de bel en je staat op om de voordeur open te doen. Maar er is helemaal niemand! Terug in de kamer en je lekkere bank, denk je er niet meer aan totdat de bel weer gaat. Je gaat opnieuw naar de deur om erachter te komen dat er weer niemand is. En zo gebeurt dat steeds. Hoe lang laat jij je voor de gek houden? Drie, vier of vijf keer?
De alvleesklier is niet gek
Deze beeldspraak illustreert de werking van je alvleesklier. Een zoetstof is een zoetprikkel zonder suiker. De hersenen krijgen de zoetprikkel wel en geven die ook door aan de alvleesklier. Die begint insuline te produceren om ervoor te zorgen dat energie naar de cellen kan worden gebracht. Maar als het deurtje van de cel wordt geopend, is er helemaal geen suiker en niets om energie uit te halen. Er is niks! Wanneer dit steeds gebeurt, kan de alvleesklier er op den duur mee ophouden insuline aan te maken. Hij komt bij wijze van spreken zijn bed niet meer uit voor de zoetprikkel. Dan heb je je eigen alvleesklier op non-actief gezet en een insulineresistentie opgebouwd. Hierdoor worden de suikerwaarden in je bloed veel te hoog.
De allerslechtste zoetstoffen
Ik wil niemand bang maken, maar dit verhaal is zo belangrijk! Wanneer je steeds een zoetje in je koffie doet, dan geef je daarmee aan je lichaam het verkeerde signaal af. En helaas is dat zoetje nog maar een klein voorbeeld. Zoetstof komt in heel veel voedingsmiddelen voor en is er in legio vormen. Twee bekende zoetmiddelen zijn.
- Acesulfaam K: Deze stof verlaat ongebruikt je lichaam. Hij geeft alleen de zeer verslavende en toch ook gevaarlijke zoetprikkel af.
- Aspartaam: Deze stof is op zich niet schadelijk voor je lichaam maar de gevolgen zijn wel heel erg schadelijk. Aspartaam wordt in je lichaam namelijk afgebroken tot methanol. Dit kan leiden tot leerproblemen en groeistoornissen bij kinderen, concentratieproblemen en depressies.
Wat is wel gezond?
Als je De EetLijn volgt, neemt je zoetbehoefte snel af. Je eet minder zoet en na een paar weken zijn je smaakpapillen vernieuwd en gewend aan een minder zoete levensstijl. Maar toch blijft het lekker om jezelf af en toe te trakteren op iets zoets. Ik gebruik om te bakken de volgende producten:
- Erythritol van Sukrin of Green Sweet: 75% minder zoet
- Stevia: dit is een plantje en dus een plantaardig product
Maak bijvoorbeeld een heerlijke pompoenmuffin vol vezels, eiwitten en vetten. Het fijne van deze zoetstof in combinatie met gezonde voeding is dat de hersenen het seintje ???er komt zoet aan??? afgeven aan de alvleesklier en dat er dan ook werkelijk een energierijk product aankomt. Laat je niet voor het lapje houden door fabrikanten die beweren Stevia in hun product te stoppen: De bekende pot Stevia van Natrena bijvoorbeeld bestaat voor 97% uit maltodextrine (een schuilnaam voor suiker!) en maar voor 3% uit stevia.
