Zware metalen: een bedreiging voor de gezondheid. Met veel tips om de schade te beperken!

Misschien vraag je je af wat zware metalen met voeding en gezondheid te maken hebben. Het antwoord is: helaas meer dan je denkt én meer dan je lief is. Gelukkig kunnen we zelf veel doen om de schade te beperken.

Wat zijn zware metalen?

De meest bekende stoffen die ‘zware metalen’ heten, zijn lood, cadmium, arseen, tin, kwik, kobalt, chroom, nikkel en mangaan. Het zijn natuurlijke elementen. Dat betekent dat ze voorkomen in de lucht, de grond, het water en ook in onze voeding. Daarnaast worden ze ook gebruikt in allerlei technische toepassingen om producten van te maken. Dat zijn veelal producten die we dagelijks gebruiken zoals sieraden, pennen, inkt, kleurstoffen, verzorgingsproducten, kleding en waterleidingen. Ook zink, koper en mangaan behoren tot de zware metalen, maar dit zijn essentiële sporenelementen die in zeer kleine hoeveelheden in bijvoorbeeld fruit en groenten voorkomen. Ze zijn alleen bij een overdosering giftig.

Wat is het probleem van zware metalen?

Door vervuiling komen zware metalen in de bodem terecht. Dat gebeurt in grote hoeveelheden rond plaatsen waar metaal gewonnen en bewerkt wordt, of waar kolen en afval verbrand worden. Wanneer we veel en vaak blootgesteld staan aan zware metalen, kunnen we erdoor vergiftigd raken. Ze stapelen zich in ons lichaam op. Dit kan leiden tot allerlei ziektes en kwalen zoals neurologische aandoeningen (o.a. Parkinson) en kanker. Veel onbegrepen klachten zijn direct of indirect het gevolg van vergiftiging door zware metalen. Ze vormen een zware belasting voor de lever en andere uitscheidingsorganen. Heel kleine hoeveelheden zware metalen kunnen door je lichaam gefilterd en afgevoerd worden. Dit kost echter wat meer tijd dan bij andere onnodige stoffen en afvalproducten van de stofwisseling. Als je te veel zware metalen binnen krijgt, kunnen ze allerlei processen gaan verstoren. Afhankelijk van de stof in kwestie kan dat verschillende nare consequenties hebben.

Wat gebeurt er wanneer we teveel zware metalen binnen krijgen?

Het probleem is dat de zware metalen zich binden aan andere stoffen en cellen en op die manier allerlei processen in ons lichaam kunnen verstoren. Zo kunnen ze zich binden aan bijvoorbeeld cellen die ijzer en kalk moeten vervoeren. Dan kun je botontkalking of een ijzertekort leiden. Elke stof kan weer voor andere problemen zorgen. Arseen en cadmium kunnen beschadiging van lever, hersenen en zenuwen veroorzaken. Het verraderlijke van zware metalen is dat ze overal in onze omgeving aanwezig zijn en je er weinig tot niets van merkt. Zo hopen de metalen zich op in je lichaam, totdat het ‘te’ laat is.

Hoe komen zware metalen in ons lichaam?

We staan constant bloot aan zware metalen: via de huid, de lucht, maar vooral door onze voeding. Daarbij gaat het om (bespoten) groenten en fruit, vis en vlees. Planten nemen de metalen op uit de bodem of via de lucht. Bij vlees en vis komt het meestal door de voeding die ze eten of door het water waar vissen in zwemmen (of gekweekt worden). Ook kunnen metalen via o.a. verpakkingsmaterialen, schoonmaak- en verzorgingsproducten in ons lichaam terecht komen.

Welke zware metalen vormen een (dagelijks) gevaar?

Hoe vervelend en dreigend het ook klinkt, helaas is het de werkelijkheid: er zijn veel zware metalen waaraan we dagelijks blootgesteld staan. Ik noem de belangrijkste, met daarbij welke gevaren ze kunnen opleveren.

• Nikkel kan op verschillende manieren een probleem opleveren. Sommige mensen krijgen een allergische reactie als de huid in aanraking komt met nikkel. Dat kan gebeuren door munten, haarspeldjes, goedkope sieraden, protheses en kookgerei. Daarnaast kan teveel nikkel in het lichaam leiden tot vergiftiging. Je kunt het binnenkrijgen via de lucht door uitlaatgassen van auto’s, sigarettenrook en luchtvervuiling door fabrieken. Onderzoeken bij dieren laten zien dat nikkel de ontwikkeling en reproductieve organen aan kan tasten.
• Kwik is een kankerverwekkende stof met een verwoestende werking op het lichaam. Daarnaast is het bekend dat er een sterk verband bestaat tussen Candida en kwikvergiftiging. Kwik kan ook de zwavelverbindingen in insuline aantasten, waardoor het risico op diabetes toeneemt. Kwik zit onder andere in amalgaamvullingen, sommige vaccinaties, vis uit vervuilde wateren en glucose-fructosesiroop (HFCS).
• Cadmium kan leiden tot kanker, nierziekten, longschade en broze botten. Ook cadmium zit helaas in het ons omringende milieu. Via fabrieken, mijnen en huishoudelijk afval bindt het zich aan stoffen in de grond. Daar lost het op in water. Vervolgens komt het in ons voedsel terecht. Ook meststoffen bevatten vaak cadmium. Zo komt dit in de grond en in onze voeding terecht. Vooral orgaanvlees (lever en niertjes) en schaaldieren kunnen hoge concentraties cadmium bevatten. Sigaretten vormen andere grote vervuiler met cadmium.
• Aluminium lijkt allerlei ernstige ziekten en aandoeningen mede te kunnen veroorzaken, zoals osteoporose, extreme nervositeit, bloedarmoede, hoofdpijn, verminderde lever- en nierfunctie, vergeetachtigheid, spraakstoornissen, geheugenverlies en de ziekte van Alzheimer. En ook aluminium zit in kraanwater, bewerkte voedingsmiddelen, aluminium keukengerei, deodorant en medicijnen.
• Arsenicum kan bij langdurige blootstelling leiden tot blaas-, long-, huid-, neus-, lever- en prostaatkanker. Je kunt met arsenicum in aanraking komen door rook of zaagsel van met arsenicum bewerkt hout in te ademen.
• Lood: kan ernstige gezondheidsklachten veroorzaken, zoals hersenschade bij kinderen, gedragsveranderingen bij volwassenen (bijvoorbeeld verminderde cognitieve vaardigheden, verlaagd IQ en persoonlijkheidsveranderingen), hoge bloeddruk en chronische nieraandoeningen. Lood zit vaak in oude verf, kraanwater, batterijen en producten gemaakt van rubber of glas. Vroeger werden ook waterleidingen van lood gemaakt, waardoor er vergiftiging kon optreden.

Wat zijn de symptomen van teveel zware metalen in ons lichaam?

Wanneer we te veel zware metalen in ons lichaam krijgen, kan dit twee vormen hebben: een acute vergiftiging en een chronische vergiftiging. Het zal duidelijk zijn dat bij een acute vergiftiging er heftige, acute symptomen zijn: misselijkheid,  braken, buikkrampen, duizeligheid of hoofdpijn. Bij een chronische vergiftiging is er sprake van een veel langzamer proces en zijn het vaak moeilijk(er) herkenbare, vage klachten. Die vage klachten kunnen zich ontwikkelen tot ernstige, serieuze klachten. De volgende symptomen zouden kunnen wijzen op een metaalvergiftiging: vermoeidheid, huidproblemen, slechter zien, vage buikklachten, vertraagde vetverbranding (aankomen), pijnlijke gewrichten, depressie, verhoogde bloedsuikerspiegel, menstruatieproblemen, onvruchtbaarheid, miskramen, haaruitval, ademhalingsproblemen, hoge bloeddruk, zenuwpijnen en andere problemen met het zenuwstelsel en schade aan de hersenen, schade aan lever, nieren, longen en het hart en een overactief immuunsysteem, omdat gifstoffen stress zijn voor je lichaam.

Ontgifting: dé manier om van zware metalen af te komen?

Het is een indrukwekkende lijst van klachten die veroorzaakt kunnen worden door zware metalen. De grote vraag is dus: Hoe komen we er af? Want zolang de metalen in je lichaam zitten, zal dat de werking van enzymen, celademhaling en stofwisselingsprocessen blijven verstoren. Wellicht komt het woord detoxen of ontgiften al wel bij je boven. Als het over ontgiften gaat, is het belangrijk te beseffen dat ontgiften een heel natuurlijk proces is, waar ons lichaam de hele dag mee bezig is. Want ook afvalstoffen van de stofwisseling zijn gif voor het lichaam. Daarom hebben we verschillende uitscheidingsorganen. Elk van die organen zorgt voor de ontgifting van bepaalde stoffen.

Gifstoffen uitscheiden

Om gifstoffen uit het lichaam te scheiden, wordt er gebruik gemaakt van de volgende uitscheidingsorganen:

1. Lever. Vrijwel alle schadelijke stoffen passeren de lever via de bloedbaan. De lever is het grootste ontgiftingsorgaan en daarmee essentieel voor een goede ontgifting.
2. Nieren. Deze organen regelen de water- en zouthuishouding. De nieren spelen ook een heel belangrijke rol bij de zuur/base balans en zorgen voor de uitscheiding van urinezuren.
3. Darmen. De darmen scheiden onder meer onverteerde voedselresten uit. Wanneer er geen dagelijkse ontlasting plaatsvindt, kan er obstipatie ontstaan.
4. Lymfebanen. Het gaat hier om een drainagesysteem dat ongewenste stoffen kan afvoeren. Daarvoor is een intact en goed stromend systeem noodzakelijk.
5. Longen. Behalve de opname van zuurstof, verzorgen de longen de uitscheiding van gasvormige stoffen. De belangrijkste zijn koolstofdioxide, het koolzuurgas, ammoniak en alcohol.
6. Slijmvliezen. Deze bekleden de organen vanbinnen, scheiden vloeibare en meer of minder vaste stoffen uit.
7. Huid. Naast de slijmvliezen ondersteunt de huid eveneens de uitscheiding door middel van verdamping, transpiratie en soms door huiduitslag.

Wat gebeurt er als de uitscheidingsorganen te veel werk krijgen?

Ons lichaam is er druk mee om de ‘gewone’ afvalstoffen uit te scheiden. Als daar nog eens zware metalen en andere schadelijke stoffen bij komen, kan het teveel worden. De uitscheidingsorganen zijn dan niet meer in staat om al deze stoffen onschadelijk te maken en uit te scheiden. Er zit dan niets anders op dan ze op te slaan; dit gebeurt vooral in het bindweefsel en het vetweefsel. De uitwisseling van zuurstof en voedingsstoffen wordt hierdoor bemoeilijkt waardoor chronische aandoeningen kunnen ontstaan. Men kan het lichaam ontgiften door schadelijke stoffen te binden en af te voeren via diverse organen. Wanneer we langdurig worden blootgesteld aan zware metalen kan dat leiden tot achteruitgang van spieren en zenuwen. Je krijgt dan verschijnselen die lijken op Alzheimer, ziekte van Parkinson, Multiple Sclerose en spierdystrofie.

Hoe werkt de ontgifting in de lever?

Omdat de lever wel het allergrootste ontgiftingsorgaan is, wil ik wat dieper ingaan op het proces van de ontgifting. Dat gebeurt in 2 fases:
Fase 1: In deze eerste fase worden de afvalstoffen, althans een deel ervan, onschadelijk gemaakt m.b.v. enzymen. Daardoor kunnen de afvalstoffen geen kwaad meer voor het lichaam. Ze worden verder via de gal en de ontlasting het lichaam uitgewerkt of via het urinestelsel. Helaas is soms het middel erger dan de kwaal want bij dit ‘detoxificatieproces’ ontstaan er vrije radicalen die nog schadelijker kunnen zijn dan de oorspronkelijke afvalstoffen zelf. Deze vrije radicalen worden een kopje kleiner gemaakt in fase 2.
Fase 2: Nu worden de in fase 1 ontstane vrije radicalen gekoppeld aan aminozuren waardoor ze geen schade meer kunnen berokkenen aan de weefsels. Vervolgens kunnen ze alsnog via de gal en ontlasting of via het urinestelsel het lichaam verlaten.

Wat is de zin en de onzin van een detoxkuur?

Detoxkuren: ze vliegen je soms om de oren. Je krijgt soms de indruk dat een ontgiftingskuur onmisbaar is als je (weer) een goede gezondheid wilt. Sapvasten, kruiden, celzouten, klysma’s, smoothies… er zijn werkelijk duizenden manieren om te detoxen. Wees er voorzichtig mee en ga het alleen doen als je de werking van de kuur begrijpt en weet welke ingrediënten er gebruikt worden. Sommige kuren zitten vol cafeïne of andere opwekkende stoffen. Laxerende kruiden kunnen het idee geven dat je een heleboel opruimt, terwijl het in feite niet veel voorstelt als het over ontgifting gaat. Als het al werkt, krijg je in veel gevallen een overload aan gifstoffen die tegelijkertijd vrijkomen en niet allemaal tegelijk afgevoerd kunnen worden.

Te snelle ontgifting

Bij een te snelle ontgifting kunnen symptomen als misselijkheid, diarree, hoofdpijn en huidklachten optreden. Hou hier rekening mee en ondersteun het lichaam zo goed mogelijk in het ontdoen van zijn gifstoffen om te voorkomen dat je op de korte termijn jezelf min of meer vergiftigt. Voor mensen met een iets minder gezonde lever is er niets ergers dan detoxen. Wees er dus echt voorzichtig mee! Je kunt beter zorgen dat zo’n grote schoonmaak niet nodig is. Dat doe je door dagelijks gezond te eten en op te letten dat je zo min mogelijk schadelijke stoffen binnenkrijgt en op je huid smeert etc. Dan ondersteun je je lever in zijn taken. Dat is ook wat de hele EetLijn Methode doet: het hele lichaam gezond(er) maken en de lever in zijn totaliteit ondersteunen.

Wat kun je zelf doen met voeding om te ontgiften en je lever te ondersteunen?

Los van speciale ontgiftingskuren kun je zelf veel doen om je lever – en andere uitscheidingsorganen – te ondersteunen in de ontgiftende taken. In de natuur zijn veel producten daarvoor te vinden. Denk bijvoorbeeld aan:

1. Chlorella en spirulina en andere chlorofylrijke groenten (zoals spinazie). Chlorofyl  helpt cadmium, lood en kwik te binden. Bovendien bevat het glutathion, een cruciaal enzym bij de ontgifting van de lever.
2. Gerstegras: Dit voedzame gras heeft het vermogen om zware metalen uit de milt, darmkanaal, alvleesklier, schildklier en voortplantingssysteem te helpen verwijderen.
3. Koriander als kruid: kan helpen om aluminium, arsenicum, cadmium, lood, kwik, nikkel helpen ontgiften.
4. Paardenbloem en brandnetel zijn heel goede planten om je lichaam te ontgiften. Lekker om thee van te trekken.
5. Artisjok geeft een goede ondersteuning aan de leverwerking.
6. Knoflook en uien rijk zijn aan zwavel, en kunnen helpen om zware metalen te neutraliseren.
7. Broccoli: Je zou moeten weten dat broccoli een van de beste groenten is om de lever te ontgiften. 8. Grapefruit ondersteunt de lever. Pas hiermee op bij gebruik van medicatie. Check de bijsluiter!
8. Havervlokken zijn rijk aan zink en selenium, twee mineralen die helpen voor ons immuunsysteem te zorgen en zware metalen te verwijderen.
9. Wilde bosbessen bevatten unieke fytonutriënten (stoffen die in plantaardig voedsel zitten welke erg belangrijk zijn voor de menselijke gezondheid) met speciale ontgiftende eigenschappen. Dit is vooral belangrijk voor het hersenweefsel.
10. Ook selenium kan helpen, vooral tegen kwik. Dit mineraal gaat tevens de werking van cadmium tegen. Je vindt selenium o.a. in paranoten. Eet er niet teveel van, anders loop je risico op selenium vergiftiging!

Hoe kun je voorkomen dat er veel zware metalen in je lichaam komen?

Helaas is niet alle blootstelling aan zware metalen te voorkomen, maar je kunt zelf wel heel veel doen! Ik noem een aantal eerst een aantal leefstijl aspecten.

• Laat een amalgaam sanering doen als je amalgaam vullingen hebt. Ga hiervoor wel naar een biologische of bio-energetische tandarts, die kennis en ervaring hiermee heeft. Als het niet zorgvuldig gedaan wordt, loop je de kans op een grote blootstelling aan kwik.
• Zorg voor voldoende ontspanning. Ook dit ondersteunt het lichaam in de ontgiftende taken.
• Stop met roken!
• Gebruik biologische schoonmaakmiddelen en cosmetische producten (shampoo, doucheschuim, deodorant, make-up etc). De niet-biologische varianten bevatten veel zware metalen, o.a. aluminium.
• Gebruik een goed waterfilter.
• Bereid je voeding in goede (keramische) koekenpannen. Vermijd teflon!
• Zorg dat je regelmatig flink zweet. Dit kan door intensieve sport of door de sauna.

Welke algemene voedingsadviezen zijn er om zware metalen te voorkomen?

In het algemeen zijn er ook nog een aantal voedingsadviezen.

1. Eet het liefst biologische voeding. Zorg voor veel antioxidanten (kleuren op je bord), chlorofyl (groen bladgroenten) en vitamine C (verse groenten en fruit).
2. Eet gevarieerd. Zo ondersteun je je lichaam met zoveel mogelijk vitamines, mineralen, spoor elementen en fytonutriënten en beperk je de kans op een overbelasting van een bepaalde stof. Dit is ook belangrijk, omdat je lichaam bij een tekort aan vitamines en mineralen ook makkelijker zware metalen kan opnemen.
3. Vermijd of beperk voedingsmiddelen met een groot risico op zware metalen: schaal- en schepdieren, roofvissen (zoals tonijn en makreel), industrieel vlees en orgaanvlees, bespoten groente en fruit, bewerkte voeding, alcohol.
4. Zorg voor een goede spijsvertering en stoelgang.
5. Zorg voor een evenwichtige zuur/base balans. Met andere woorden: overwegend plantaardige voeding.
6. Drink dagelijks 1,5 tot 2 liter water
7. Gebruik bittere voeding voor de lever zoals witlof, knoflook, ui, artisjok, spruitjes, grapefruit en broccoli.
8. Voeg kruiden zoals kurkuma en gember toe tijdens het koken
9. Beperk de suikerinname
10. Zorg voor goede vetten (o.a. omega 3). Deze vetzuren zijn belangrijk voor gezonde celwanden. Voeding met transvetten en geraffineerde producten zorgen ervoor dat zware metalen makkelijker opgenomen worden door het menselijk lichaam.

Welke supplementen kunnen helpen?

Er zijn ook supplementen die een goede leverfunctie en daarmee de ontgifting kunnen ondersteunen. Gebruik supplementen altijd op advies van een (orthomoleculair) therapeut en doe het als ondersteuning van een gezonde voeding- en leefstijl. Enkele supplementen die veel gebruikt worden zijn:

• Selenium (liefs in de vorm van selenomethionine of selenocysteïne)
• S-Acetyl-L-Glutathion
• Mariadistel
• Artisjok
• N-Acetyl-L-Cysteïne (NAC)
• Kurkuma (curcumine)
• MSM

De EetLijn Methode als ontgiftende levensstijl

Het zal inmiddels duidelijk zijn dat voorkomen beter is dan genezen. Dat geldt in heel veel aspecten van onze gezondheid, maar zeker ook rond ontgiften. Het succes van de EetLijn heeft daar alles mee te maken. De methode zorgt bij de start voor een gecontroleerde ontgifting: o.a. herstel van darmen, ondersteuning van de lever en herstel van de bloedsuikerspiegel. Soms krijgen cliënten echt wel enige last van ontgiftingsverschijnselen maar dit is meestal kortdurend. Daarna zorgt eten en leven volgens de EetLijn Methode door de structuur en inhoud voor een doorgaande ontgifting en ondersteuning van het lichaam, zodat een grote schoonmaak niet meer nodig is. Zorgen voor je lichaam is geen overbodige luxe. De EetLijn Methode laat zien dat dat niet ingewikkeld hoeft te zijn. Wil je meer weten over de EetLijn Methode? Stuur dan een mailtje naar nettie.bom@deeetlijn.nl.

Wil je meer lezen over de lever? https://www.deeetlijn.nl/goed-voor-de-lever-zorgen-is-van-levensbelang/
Wil je meer lezen over spirulina? https://www.deeetlijn.nl/https-www-deeetlijn-nl-spirulina-met-12-voordelen-voor-je-gezondheid/

Ben je geïnteresseerd in S-acetyl-L-Glutathion? https://shop.deeetlijn.nl/product/s-acetyl-l-glutation/
Heb je interesse in kurkuma? https://shop.deeetlijn.nl/product/curcuma-longa-phytosomaal/
Heb je belangstelling voor havervlokken? https://shop.deeetlijn.nl/product/havervlokken-glutenvrij/
Heb je belangstelling voor paranoten? https://shop.deeetlijn.nl/product/paranoten/